 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/6742
Karar No : 1998/6976
Tarih : 14.9.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ORTAKLIĞIN SATIŞLA GİDERİLMESİ
MUHTESATIN AİDİYETİNDE İTTİFAK
ORANLI DAĞITIM
KARAR ÖZETİ: Dava satış yoluyla ortaklığın giderilmesine ilişkin taşınmaz üzerinde muhtesat varsa bunlar MK 619. maddesi uyarınca arzın mütemmin cüzü sayıldığından arzla birlikte satışına karar verilir. Ancak bunların bir kısım paydaşlara aidiyetine ilişkin tapuda şerh varsa veya bu hususta tüm paydaşlar ittifak ediyorsa o taktirde değerlere göre oran kurulması ve satış parasının bir oran esas alınarak dağıtılması gerekir.
Muhtesatın arzın paydaşlarına değilde 3. şahsa aidiyetinin anlaşılması halinde bu şahsın muhtesat nedeniyle davaya dahil edilmesi ve ona satış bedelinden pay verilmesi doğru değildir.
(743 s. MK. m. 619, 627-628)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan ortaklığın giderilmesi davasına dair karar davalılardan Ali tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava 2 parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş hüküm davalı Ali tarafından temyiz edilmiştir.
Satış yoluyla ortaklığın giderilmesi istenilen taşınmaz üzerinde bina ağaç ve saire gibi muhtesat varsa bunlar MK. 619. maddesi uyarınca arzın mütemmim cüz-ü sayıldığından arzla birlikte satışına karar verilir. Ancak bunların bir kısım paydaşlara aidiyetine ilişkin tapuda şerh varsa veya bu hususta tüm paydaşlar ittifat ediyorsa O takdirde değerlere göre oran kurulması ve satış parasının bu oran esas alınarak dağıtılması gerekir. Oran kurulurken muhtesatın ve arzın dava tarihi itibariyle ayrı ayrı değeri takdir ettirilir, bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri saptanır, bulunan tüm değer muhtesat bedeline ve arzın kıymetine ayrı ayrı oranlayarak yüzde itibariyle ne kadarının muhtesata ne kadarının arza isabet ettiği belirlenir. Satış bedelinin dağıtımında da bulunan bu yüzde nisbetler gözönünde tutularak muhtesata isabet eden kısmın sadece muhtesat sahibine veya payları nisbetinde sahiplerine arza isabet eden kısmında payları oranında tüm paydaşlara verilmesi icap eder.
Muhtesatın arzın paydaşlarına değilde 3. şahsa aidiyetinin anlaşılması halinde bu şahsın muhtesat nedeniyle davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay verme mümkün değildir.
Olayımızda: 36 parsel sayılı taşınmaz üzerinde tesbit edilen 3 parça binadan birinin Osman mirasçılarına, diğerinin Ali mirasçılarına ait olduğu konusunda taraflar arasında ittifak bulunmaktadır. Binaların üçüncüsü ise davada taraf olmayan Hasan tarafından yapılmıştır. Bu durumda yukarıdaki esaslar dahilinde işlem yapılması gerekirken oran kurulmaması ve üçüncü şahsa da satış bedelinden pay verilmesi hatalı görüldüğünden hükmün bozulması icabetmiştir.
Sonuç Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 14.9.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.