DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü.

 

KARAR : Dava iktisap ve işyeri ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece istem gibi karar verilmiş hüküm davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.

6570 sayılı yasa kapsamına giren kiralananı iktisap eden kimse dilerse eski malik ile kiracının yaptığı sözleşmeye dayanarak aktin hitamında, isterse 6570 sayılı yasanın 7/d maddesindeki sürelerden yararlanarak kiracı hakkında ihtiyaç nedeni ile dava açabilir. Bu iki yoldan hangisi yararına ise onu seçmek yeni malikin hakkıdır. Davada 6570 sayılı yasanın 7/d maddesine dayanılıyorsa yeni malikin dava açabilmesi için iktisaptan itibaren 1 ay içinde kiralananı satın aldığını, ihtiyacında kullanacağını, kiracıya bildirmesi ve yine iktisaptan itibaren 6 ay geçmesini beklemesi gerekir. İhtarın iktisaptan itibaren 1 ay içinde kiracıya keşidesi değil, tebliği şarttır. Davanın iktisabı izleyen 6 ay geçtikten sonra açılması süreye bağlı değildir. Aktin sonuna kadar dava ikamesi mümkündür. 1 ayın ve 6 ayın hesabında iktisap edilen günün de hesaba dahil edilmesi gerekir. 6 aylık süre dolmadan açılması nedeniyle dava reddedilirse bu süre dolduktan sonra aynı nedenle ikinci dava açılabilir. 1. davanın derdestliği ve kesin hüküm sayılması söz konusu değildir. Ancak iktisabı izleyen 1 ay içinde ihtar tebliğ edilmemişse sonradan bunun giderilmesi mümkün değildir.

Olayımızda: Davacılar vekili müvekkillerinin kiralananı 11.9.1996 tarihinde satın aldığını, bu satın almayı ve kiralanana ihtiyaç duyulduğunu bildiren ihtarnamenin 21.9.1996 tarihinde tebliğ olunduğunu, iktisap ve ihtiyac nedenine dayalı olarak A.B. hasım gösterilmek suretiyle açılan davanın husumet yokluğundan reddolunduğunu, bu defa kiracı olan tüzel kişi O.Gıda Tic.Ltd.Şirketi hasım gösterilerek dava açıldığını, kiralananın tahliyesini istemiştir. Davalı şirket vekili savunmasında, kiralananın davacılar tarafından iktisap edildiğini ve ihtiyaçları bulunduğunu bildiren ihtarnamenin müvekkili şirkete bildirmediğini, davanın süresinde açılmadığından reddini savunmuştur. Davacı vekili duruşmada daha önce açılıp husumet yokluğu nedeniyle reddolunan davanın ihtar niteliğinde olduğnu, buna göre eski malikle yapılan sözleşmenin 1.5.1997 tarihinde sona erdiğini, dönem sonuna kadar dava açılabileceğinden davanın süresinde olduğunu beyan etmiştir.

  Davacılar kiralananı 11.9.1996 tarihinde iktisap etmişler, bu iktisabı ve ihtiyaç iradesini bildirir ihtarnameyi 17.9.1996 tarihinde muhatap olarak A.B.ye göstermek suretiyle keşide etmişler, ihtarname adı geçene 21.9.1996'da tebliğ olunmuştur. Ne var ki eski malikle yapılan 1.5.1996 başlangıç tarihli ve süresi belirtilmeyen kira sözleşmesinde kiracı A.B.değil, O.Gıda Limited Şirketi'dir. Nitekim davacılar tarafından A.B.hasım hasım gösterilmek suretiyle açılan iktisap ve işyeri ihtiyacına dayanan tahliye davası A.B.nin kiracılık sıfatı bulunmadığı kiracının O.Gıda Ticaret Limited Şirketi olduğu gerekçesiyle, husumet yokluğu nedeniyle reddolunmuştur. Kiracı olan O.Gıda Ticaret Limited Şirketi'ne iktisap ve ihtiyacı bildiren herhangi bir ihtarname tebliğ olunmadığı gibi, daha önce açılan dava da davalı şirket aleyhine değil, şirket temsilcisi gerçek kişi A.B.hasım gösterilmek suretiyle açılmış bulunduğundan, bu davanın davalı tüzelkişi şirket için ihtar niteliğinde bulunduğu kabul edilmez. Gerçek kişi hakkında açılan dava tüzel kişi için ihtar niteliğinde sayılıp önceki malikle yapılan sözleşmeye dayanılarak dava açılamaz.

Bir an için sözleşmeye dayanılarak dava açılabileceği kabul olunsa bile kira sözleşmesinde kira müddeti belirtilmemiştir, yani akit süresizdir. Bu durumda BK 262. maddesinde belirtildiği biçimde 6 aylık dönemler için üç ay önceden davalıya feshi ihbar tebliğ ettirilmesi ve o dönemin sonunda tahliye davasının açılması gerekir. Altı aylık dönemin birinde tebliğ ettirilen ihtar, ancak o dönemin sonunda dava açma hakkını verir, daha sonraki dönem için hukuki sonuç doğurmaz. Davanın açıldığı 22.10.1997 tarihine nazaran son aylık dönem 1.11.1996, 1.5.1997'dir. Dava dilekçesi 17.4.1997 tarihinde davalıya tebliğ edildiğinden 3 ay öncesini kapsamamaktadır. Kabul şekli itibariyle de dava süresinde değildir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle süresinde açılmayan davanın reddine karar verilmek gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde tahliye kararı verilmesi hatalı olmuştur.

Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.

 

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK'nin 428. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temiz edene iadesine 20.4.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972