 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E. 1994/7474
K. 1994/7721
T. 7.7.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
TEMERRÜT NEDENİYLE KİRALANANIN BOŞALTlLMASI DAVASI
DAVA AÇMAK HAKKI VE KOŞULLARI
ÖDEME BİÇİMİ
İHTARNAMENİN İÇERİĞİ VE GEÇERLİLİĞİ
KARAR ÖZETİ : Temerrüt nedeniyle kiralananın boşaltılması, davasınınkiralayan tarafından açılması gerekir. Kira/aya,ı durumunda olmayan malik veya kiralananı sonradan iktisap eden kimsenin önceden kiracıya ihbar göndererek malik olduğunu, kira bendlerinin bundan sonra kendisine ödenmesini istemesi, bu sonuçsuz kalırsa temerrüt ihtarı tebliğ ettirmesi ve ondan sonra dava açması gerekir. Dava hakkına ilişkin bu hususun mahkemece kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Kira parası, kiralayanın ayağına götürülerek ödenmesi gereken borçlardan olması nedeniyle O' na götürülüp elden verilmesi veya giderleri kiracıya ait olmak şartı ile konutta ödemeli olarak gönderilmesi gerekir. Ödenmesi gereken borcun muaccel olması da şarttır. Ancak buna aykırı bir ödeme teamülü taraflar arasında yerleşmişse ona uygun ödeme de geçerli sayılır. İhtarnamede istenen kira parasının hangi aya ait olduğu, miktarı ve ne kadar süre içinde ödenmesi gerektiği açık/ansa bile sözleşmenin feshedileceğine veya dava açılacağına ilişkin bir uyarı veya irade beyanı belirtilmemiş ise, ihtarnamenin yasal içerikli olduğu kabul edilemez ve bu içerikli ihtarname sözleşmenin bozulmasına esas alınamaz.
(818 s.BK.m.260)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye-alacak davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, temerrüt sebebiyle kiralananın tahliyesi ve alacak istemine ilişkindir. Mahkemece; kiralananın tahliyesine, konusu kalmayan alacak istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, ve hüküm davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.
BK.nun 260. maddesi uyarınca temerrüt sebebine dayalı tahliye davasını kiralayanın açması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malik veya kiralananı sonradan iktisap eden kimsenin önceden kiracıya ihbar göndererek malik olduğunu, kira bedellerinin bundan sonra kendisine ödenmesini istemesi, bu sonuçsuz kalırsa şartlara haiz temerrüt ihtarı tebliğ ettirmesi, ondan sonra dava açması gerekir. Dava hakkına ilişkin bu hususun mahkemece kendiliğinden gözetilmesi icabeder. Kiracıya tebliğ edilen ihtarın yasal şartları taşıması, istenen kira parasının muaccel olması ve bu kira bedelinin en az verilen otuz günlük süre içinde ödenmemiş olması gerekir. Kira parası, götürülüp kiralayanın ayağında ödenmesi gereken borçlardan olduğundan O' na götürülerek elden verilmesi veya masrafı' kiracıya ait olmak şartıyla konutla ödemeli olarak gönderilmesi gerekir. Buna uygun olmayan ödemeler yasal değildir. Ancak, buna aykırı bir ödeme teamülü taraflar arasında yerleşmişse ona uygun ödeme de geçerli sayılır. Kiracı veya kiralayanın temerrüdü bu esaslara göre çözümlenir.
Davacı, kiralananın tahliyesini isterken 8.10.1992 keşide, 11.10.1992 tebliğ tarihli ihtarnameye dayanmıştır. Bu ihtarnamede istenen kira parasının hangi aya ilişkin olduğu, miktarı ve ne kadar süre içinde ödeneceği belirtilmiş ise de, ödeme yapılmadığı takdirde dava açılacağı bildirilmekle yetinilmiştir. Diğer bir ifade ile aktin fesh edileceği yada dava açılacağı yolunda bir uyarı veya irade açıklaması mevcut değildir. Bu nedenle ihtarnamenin yasal içerikli olduğu kabul edilemez ve bu ihtar aktin feshine esas alınamaz. Bu yönden davanın reddine karar vermek gerekirken bundan zuhül olunarak tahliye kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halindepeşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 7.7.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
