 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E. 1994/605
K. 1994/993
T. 1.2.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KİRALANANI İKTİSAP EDENİN DAVA
HAKLARI
KARAR ÖZETİ 6570 sayılı Yasa kapsamına giren kiralananı iktasap eden kimse, dilerse, eski malikle kiracının yaptığı sözleşmeye dayanarak sözleşme süresinin sonunda; isterse, 6570 sayılı Yasanın 7/d maddesindeki sürelerden yararlanarak kiracıya karşı ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açabilir. Bu iki yoldan hangisi yararına ise onu seçmek yeni malikin hakkıdır.
(6570 s. GKK. m. 11, 7/d)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar,davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, iktisap ve işyeri ihtiyacı nedeniyle kiralananın tahliyesi isteğine ilişkindir. Mahkeme, istem gibi karar vermiş; karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
6570 sayılı Yasa kapsamına giren kiralananı iktisap eden kimse; dilerse, eski malik ile kiracının yaptığı sözleşmeye dayanarak aktin hitamında; isterse, 6570 sayılı Yasanın 7/d maddesindeki sürelerden yararlanarak kiracı hakkında ihtiyaç nedeni ile dava açabilir. Bu iki yoldan hangisi yararına ise onu seçmek yeni malikin hakkıdır. Davada, 6570 sayılı Yasanın 7/d maddesine dayanılıyorsa yeni malikin dava açabilmesi için iktisaptan itibaren bir ay içinde kiralananı satın aldığını, ihtiyacında kullanacağını kiracıya bildirmesi ve yine iktisaptan itibaren altı ayın geçmesini beklemesi gerekir. İhtarın, iktisaptan itibaren bir ay içinde kiracıya keşidesi değil, tebliği şarttır. Davanın, iktisabı izleyen altı ay geçtikten sonra açılması süreye bağlı değildir. Aktin sonuna kadar dava ikamesi mümkündür. Bir ayın ve altı ayın hesabında iktisab edilen günün de hesaba dahil edilmesi gerekir. Altı aylık süre dolmadan açılması nedeniyle dava reddedilirse bu süre dolduktan sonra aynı nedenle ikinci dava açılabilir. 1. davanın derdestliği ve kesin hüküm sayılması sözkonusu değildir. Ancak iktisabı izleyen bir ay içinde ihtar tebliğ edilmemişse sonradan bunun giderilmesi mümkün değildir.
Olayımızda; davacı, 22.1.1993 tarihinde iktisap ettiği taşınmazı ihtiyacında kullanıldığını belirterek 6570 sayılı Kanunun 7/d maddesinde yazılı sürelerden yararlanarak kiralananın tahliyesini istemiştir. Dava konusu taşınmaz 22.1.1993 tarihinde iktisap edilmiş ihtar ise 23.2.1993 tarihinde davalıya tebliğ edilmiştir. 6570 sayılı Kanunun 7/d maddesinde yeni malikin iktisaptan itibaren bir ay içerisinde iktisap keyfiyetini kiracıya tebliğ ettirmesi ve iktisaptan itibaren 6 ayın hitamında da ihtiyaca davalı davasını açması zorunludur. 6570 sayılı Yasada sürelerin nasıl hesaplanacağı hakkında bir hüküm yoktur. Bu itibarla BK.nun 76. maddesinin uygulanması gerekir. Buna göre taşınmaz 22.1.1993 tarihinde iktisap edildiğinden bu günden başlayan 1 aylık süre 22.2.1993 akşamı sona erecektir. İhtamamede bu iki tarih arasında tebliğ edilmesi zorunludur. Olayımızda, ihtarname bir gün geçtikten sonra tebliğ edilmiştir.
Her ne kadar taşınmazın tapu kaydında dava konusu yerin 26.1.1993 tarihinde kat irtifakına çevrildiği yazılı ise de, asıl iktisap tarihi 22.1.1993 olduğundan bu tarihin başlangıç sayılması gerekir.
Böylece, süre geçirilmiş olduğundan davanın esası incelenmeksizin bu yönden reddi gerekirken esasın incelenmesi suretiyle tahliye kararı verilmesi hatalı görüldüğünden hükmün bozulması gerekmiştir.
Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 1.2.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.