 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1991/3588
K: 1991/4351
T: 27.03.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava tamir, tadilat nedeniyle kiralananın tahliyesi isteğine ilişkindir. Mahkeme davayı kabul etmiş, hükmü davalı temyiz etmiştir.
1 - 6570 sayılı yasanın 7/b-c-ç maddelerine dayanan tahliye davasının anılan yasa maddeleriyle İc.İf.K. 272. maddesinin kıyasen uygulanması ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca kira akdinin hitamını takip eden bir ay içinde açılması gerekir. Daha önce veya bir aylık dava açma süresi içinde tahliye iradesi kiracıya bildirilmişse bu irade açıklaması süreyi koruyacağından bu bildirimi takip eden dönemin sonuna kadar dava açma hakkı saklı tutulmuş sayılır. Bu gibi durumlarda aktin başlangıcı olan ayın kirasının ihtirazı kayıtla alınıp alınmaması önemli değildir. Bu cihet kamu düzenine ilişkin olduğu için davalı tarafça ileri sürülme şartı aranmaksızın mahkemece kendiliğinden nazara alınması gerekir.
Davanın süresinde açılıp açılmadığının tesbiti için öncelikle aktin başının, süresinin, böylece sona eriş tarihinin bilinmesi icabeder. Davacının bu tarihleri bildirmesi gerekir. Davalı karşı çıkarsa bu cihetin bir hadise olarak çözümlenmesi, bu konuda tanık dahil taraf delillerinin toplanması gerekir.
Sözleşmede tahliye isteği halinde belirli bir süre önce kiracıya bu isteğin ihbar edilmesi şart koşulmuşsa ona uymak gerekir. Bu ihbarın yazılı yapılması öngörülmemişse sözlü yapılması da mümkündür. Ancak davacının bunu ispat etmesi icabeder.
Olayımızda davacı 6570 sayılı kanunun 7/ç maddesindeki imar amaçlı esaslı tadilat ve tamirden bahsettiğine göre öncelikle bu tür davalar yukarıda açıklandığı üzere kira akdinin, akdi veya kanuni süresinin sonunu takip eden bir ay içerisinde açması gerekir. Bunun için de akdin başlangıç tarihi ve süresi belli olması icabeder. Belirsiz süreli akitlerde fesih tarihinin nasıl belirleneceği BK.nun 262. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre de akdin başlangıcının saptanması ve 6 aylık dönemler için 3 ay öncesinden gönderilecek ihtarla fesih tarihinin belirlenmesi ve ona göre davanın süresinde açılması gerekir. Davanın süresinde açılıp açılmaması dava şartıdır. Gerektiğinde re'sen dikkate alınması icabeder.
2 - İmar amaçlı esaslı tadilat- tamirat için proje yapılması ve belediyece onanması icap eder. Yapılacak tamirat ve tadilatta hem esaslılık unsuru hem de imar amaçlı olmasının aranması gerekir.
3 - Maddi olayın anlatımı taraflara, hukuki nitelendirme hakime ait olması ilkesinden hareketle davacının ileri sürdüğü olgu BK.nun 251. maddesinde düzenlenmiş bulunan kullanma ile meydana gelmiş zorunlu ve muvakkat bir tahliye olarak nitelemek mümkünse bu takdirde uyuşmazlığı buna göre değerlendirip muvakkat tahliyeye karar vermek gerekip gerekmediğni düşünmek icabederken bütün bunlar nazara alınmadan karar verilmesi hatalı görüldüğünden hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA- 27.3.1991 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.