 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E:1991/1179
K:1991/1617
T:08.02.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
· TAŞINMAZ MAL ORTAKLIĞININ GİDERİLMESİ
ÖZET : Taşınmaz üzerinde, 12.5.1987 tarihinde paydaşlar tarafından Petrol Ofisi yararına konmuş akdi aynı hak olan intifa hakla mevcuttur. Bu intifa hakkı sahibinin davaya dahil edilmeden ve 14.3.1960 tarih, 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü satışına karar verilmesi gerekirken bu noktanın ihmal edilerek karar verilmesi hatalıdır.
(YİBK., 14.3.1960 gün ve 1/3 s.)
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan izale-i şuyu davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla; dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, neticeten bir parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme, mütemmim cüzü hariç tutarak satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar vermiş, karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davalarında, tapu kaydı ve veraset belgesinde ayni hak sahibi olan herkesin davada taraf olarak yer alması zorunludur.
1- Olayımızda, taşınmaz üzerinde 12.5.1987 tarihinde paydaşlar tarafından Petrol Ofisi AŞ. yararına konmuş akti ayni hak olan intifa hakkı mevcuttur. Bu intifa hakkı sahibinin davaya dahil edilmeden ve 14.3.1960 tarih, 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü satışına karar verilmesi gerekirken bu noktanın ihmal edilerek karar verilmesi hatalı olduğu gibi,
2- Kabul şekli itibariyle de taşınmaz üzerindeki sabit tesisler taşınmazın tamamlayıcı parçaları (mütemmim cüzü) niteliğindedir. MK.nun 619. maddesine göre bir şeye malik olan tüm tamamlayıcı cüzlere de malik olur. Tamamlayıcı cüzler asla tabidir. Buna rağmen bunların ayrılarak satışına karar verilmesi de mütemmim cüz kurallarına aykırıdır.
3- Öbür taraftan intifa hakkı bütün paydaşlar tarafından taşınmazın tamamı üzerine Petrol Ofisi A.Ş. Genel Müdürlüğü lehine 15 yıl müddetle istasyon arsası üzerine kurulması ve kurulacak tesisler için beyaz ürün bayiliğine karşılık tesis edildiğine göre bu hukuki tasarrufun MK.nun 627. maddesi uyarınca müşterek mülkün devamlı bir maksada tahsis edilmiş olması sebebiyle şuyunun (ortaklığın) idame mükellefiyeti niteliğinde olduğunun ve mükellefiyetin on yıl geçerli bulunduğunu kabul etmek gerekir.
Kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Sonuç : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 8.2.1991 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.