 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1989/4818
K: 1989/6571
T: 12.04.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava, temerrüd sebebiyle tahliye ve alacak isteminden ibaret olup mahkeme tahliye ve bir miktar alacağa karar vermiş, karar davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı ile yapılan kira sözleşmesinde kabul edilen şartlara göre ilk sene aylık 50.000 - TL. yıllık 600.000 - TL. kira parasının iki taksitte ödeneceğini ve her yıl bu kiranın Resmi Gazete'de yayınlanan rayiç üzerinden arttırılması öngörüldüğü halde 30.4.1987 - 30.4.1988 kira dönemi için kira parasının % 37,39 oranında artırılıp 804.340 TL, 30.4.1988-30.4.1989 dönemi için kira parasının % 25 artırılarak 1.014.000-TL. ödenmesi gerekir iken davalının artırımlı kiraları noksan ödediğini ileri sürerek noksan ödeme sebebiyle 6.5.1988 tarihinde ihtarlı ödeme emri gönderildiğini;daha sonraki dönem için de 10.8.1988 tarihinde yasal içerikli ihtar gönderdiğini, 1 incisinin 14.5.1988, 2 ncisinin 13.8.1988 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen noksan ödemenin sürdürüldüğünden temerrüd sebebiyle taşınmazın tahliyesi ile toplam 375.625 - TL. kira alacağı ve icra masraflarının tahsilini istemiştir.
Davalı, kira ilişkisine, başlangıç ve süresine ve iki yıl kira miktarının aylık 50 bin, yıllık 600.000 TL. olduğunu ve kira paralarının 2 taksit ile ödenmesi gerektiğine, taksitlerin süresine itiraz etmemiş, ancak miktarının davacının iddia ettiği gibi olmadığını, kiranın ilk dönem içindeki 600 bin TL'nin 87 - 88 döneminde de devam ettiğini ancak 30.4.1988 - 30.4.1989 dönemi için 720.000 - TL. olduğunu, bu miktar kiranın da 30 günlük süre içinde 23.5.1988 tarihinde yatırılmadığını savunmuş, davanın reddini istemiştir.
Gerçekten taraflar arasında oluşturulan 3.4.1986 başlangıç tarihli ve 5 yıl süreli kira akdinde aylık 50 bin, yıllık 600.000 TL. tesbit edilen kira parasının taksit dönemleri " muacceliyet tarihi ve peşin olduğu da" belirtilmeksizin 2 taksitte ödeneceği ve bu kira parasının her yıl Resmi Gazete'de yayınlanan rayiç üzerinden artırılacağı öngörülmüştür. Aslında bu belirleme alacağın muacceliyeti "istenebilirliği" ve özellikle müteakip senelerdeki artırımlar için yeterli açıklığı içermemektedir. Oysa bir kira alacağının BK 260 anlamında temerrüdünden söz edebilmek için kira miktarının ve ödeme tarihinin önceden belirlenmiş ve yeterli açıklıkta bulunması gerekir. Davalı davacının ileri sürdüğü, belirttiği ödeme tarihlerine itiraz etmemiştir. Ancak ödenecek miktara itiraz etmiştir. Gerçekten de sözleşmede kira parasının her yıl artırım için öngören ölçü yeterli açıklıkta ve belirleyici nitelikte değildir. Resmi Gazete'de yayımlanan rayiçten bahsedilmiştir. Oysa Resmi Gazete'de yayınlanan bir rayiç, özellikle kira ile ilgili yayınlanan rayiç yoktur. Yayınlanan rayiçten maksat toptan veya perakende eşya endeksleri mi, yoksa başka bir şey mi olduğu geniş, tartışmalı ve yoruma açık bir durumdur. Davacının kendine göre bulduğu bir artırım oranından kiracıyı borçlandırması ve bunu temerrüd ihtarına konu etmesi geçerli kabul edilemez. Nitekim davacı 30.4.1987 dönemi için bu artırımın % 37,39 oranında yapılacağını ileri sürmüştür. Bu konudaki uyuşmazlık çözümlenmeden belli bir alacağın muacceliyetinden ve temerrüdünden bahsedilemeyeceği sebebiyle ihtarların hukuki sonuç doğuracağı düşünülemez. Bu nedenlerle davanın reddine karar vermek gerekir iken tarafların ileri sürdüğü artırım oranlarından daha değişik bir artırım oranı üzerinden temerrüdün varlığının ve alacak miktarının kabul edilmesi isabetli görülmediğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün H.U.M.K.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA 12.4.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.