 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1989/4202
K: 1989/5976
T: 05.04.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Mahalli Mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava konut ihtiyacı nedeniyle tahliye isteminden ibarettir. Mahkeme tahliye kararı vermiştir. Davalı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
6570 sayılı yasanın 7/b-c-ç maddelerine dayanan tahliye davasının anılan yasa maddeleriyle İc. İf. K. 272. maddesinin kıyasen uygulanması ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca kira akdinin hitamını takip eden bir ay içinde açılması gerekir.Daha önce veya bir aylık dava açma süresi içinde tahliye idaresi kiracıya bildirilmişse bu kirada açıklaması süreyi koruyacağından bu bildirimi takip eden dönemin sonuna kadar dava açma hakkı saklı tutulmuş sayılır. Bu gibi durumlarda akdin, başlangıcı olan ayın kirasının ihtirazı kayıtla alınıp alınmaması önemli değildir. Bu cihet kamu düzenine ilişkin olduğu için davalı tarafça ileri sürülme şartı aranmaksızın mahkemece kendiliğinden nazara alınması gerekir.
Olayımızda: Taraflar arasında yazılı kira sözleşmesi yoktur.Ancak davacı kira aktinin 1.9.1986 tarihinde başladığından ve her sene yenilendiğinden bahsetmiştir. Her ne kadar bu belirlemenin sonunda akdin süresiz hale geldiğini söylemişse de 6570 sayılı yasaya tabi olan taşınmaz kirasının bu kanunun 11. maddesine göre her sene yenilenen akit süresiz hale gelmez. Yine belirli süreli olarak devam eder. Bu davada akdin süresiz hale geldiğini, davalının da başlangıca ve süreye itiraz etmediği, ancak davanın süresinde açılmadığı yolundaki itirazı dikkate alınırsa kabul edilemez.
Önce belirli süreli akdin zımmi muvafakat veya sükut ile yenilenmesi halinde süresiz niteliğe bürünmesi sadece B.K.'na tabi musakkaf olmayan taşınmazlar için sözkonusudur. (B.K. 263. md) Dava konusu taşınmaz musakkaf (örtülü) olduğundan 6570 sayılı yasaya tabidir.
Davacı aktin 1.9.1986 başlangıç tarihli ve her yıl yenilendiğini ileri sürmüş, davalı da buna karşı çıkmamıştır. Ancak davanın süresinde açılmadığını, bildirmiştir. Gerçekten belirli süreli akidlerin 6570 sayılı yasanın 7/b-c-ç, e fıklarına dayanan tahliye davaları yukarıda açıklandığı şeklide akdin sonunu takip eden 1 ay içinde veya akid yenilenmeden önce ihtar çekilmiş ve akdin yenilenmeyeceği iradesi karşı tarafa ulaştırılmış ise yeni dönemin sonuna kadar dava açılabilir.
Davada somutlaşan olaya göre her sene Eylül ayı başında yenilenmektedir. Ve en son 1.9.1987 tarihinde 1 sene süre ile yani 1.9.1988'e kadar yenilenmiştir.1.9.1987 tarihinde yenilenmeden önce ihtar çekilmemiştir. Çekilen ihtarlar 23.2.1988 tarihinde, 15.3.1988 tebliğ tarihidir. Bu ihtarlar ancak 1.9.1988'de başlayacak dönem için süreyi muhafaza eder niteliktedir. Dava 20.6.1988 tarihinde kayıtsız şartsız 1 sene için yenilenmiş süreden önce açılmıştır.
Davanın öncelikle süreden reddine karar vermek gerekirken bundan zuhul edilerek esasın incelenmesi hatalı görüldüğünden kararın bu noktadan bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA 5.4.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.