 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1989/2305
K: 1989/4831
T: 20.03.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davası tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava iki haklı ihtar nedeni ile tahliye davası olup mahkeme davanın reddine karar vermiş, karar davacı tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının kiralayan tarafından açılması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malikin bu davayı açabilmesi için önce kiracıya ihtar tebliğ ettirerek kira bedellerinin kendisine ödenmesini istemesi, ondan sonra ihtarları göndermesi gerekir. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun mahkemece kendiliğinden nazara alınması icabeder.
Bu davanın 6570 sayılı yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar dava şartı olduğu için süre kesme niteliğini haiz değildir. Süre konusu kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle re'sen gözetilmesi gerekir.
İhtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumu almış) değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi, haklılığı için de ödemelerin iharların tebliğinden önce yapılmaması şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerin hukuki değeri yoktur. İhtarlar tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas alınması şarttır. Keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının istenmesi mümkün değildir.
Süresiz akitlerde ve kira bedelinin senelik ödenmesi gereken hallerde iki haklı ihtar oluşmaz.
Olayımızda: Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.7.1981 başlangıçlı ve 1 yıl sürelidir. Kira parasının her aybaşı peşin ödeneceği kabul edilmiştir. Aybaşı deyimi B.K.nun 75. maddesi tanımına göre ayın 1. gününü içerir. Davacı Mart 1988 kirası için 3.3.1988 tarihinde ihtar göndermiştir. Bu ihtarın gönderiliş tarihi itibari ile yasaya aykırılık yoktur. Gönderildiği tarihte Mart ayı kirası muaccel olmuştur. Ödeme 9.3.1988'de ihtarın tebliğinden sonra vaki olduğundan bu ihtarın haklı olduğunun kabulü gerekir. Daha önceki Şubat ayı için gönderilen ihtarın haklılığı da kabul edildiğine göre olayda bir kira yılı içerisinde iki haklı ihtar olgusu gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Bu itibarla mahkemenin Mart kirası ihtarının haksızlığı itibarı ile davayı reddetmesi hatalı olduğundan kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA 20.3.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.