 |
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1988/16892
K: 1989/934
T: 26.01.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava bir kira yılı içinde iki haklı ihtar nedeniyle kiralananın tahliyesi isteminden ibarettir. Mahkeme davayı reddetmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının kiralayan tarafından açılması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malikin bu davayı açabilmesi için önce kiracıya ihtar tebliğ ettirerek kira bedellerinin kendisine ödenmesini istemesi, ondan sonra ihtarları göndermesi gerekir. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun mahkemece kendiliğinden nazara alınması icabeder.
Bu davanın 6570 sayılı yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar dava şartı olduğu için süre kesme niteliğini haiz değildir. Süre konusu kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle re'sen gözetilmesi gerekir.
İhtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumunu almış), değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi, haklılığı için de ödemelerin ihtarların tebliğinden önce yapılması şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerina hukuki değeri yoktur. İhtarlar tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas alınması şarttır. Keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının istenmesi mümkün değildir.
Olayımızda : Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.6.1987 başlangıç tarihli ve 1 yıl sürelidir. Aylık kira parası her ayın birinde peşin olarak ödenecektir. İlk üç aylık kira parası peşin 60.000 lira olarak alınmıştır. 1987 Eylül ayından 4.000 lira noksan gönderildiğinden bu noksanlık ile Ekim, Kasım, Aralık ayları kiraları her ayın birinde muaccel olduğu halde ödenmediğinden 3.12.1987 keşide, 9.12.1987 tebliğ tarihli ihtarla % 20 stopaj düşüldükten sonra 52.000 lira olarak istenmiş (16.000 X 3 = 48.000 + 4000 = 52.000) ve buna rağmen ödeme 29.12.1987 tarihinde; hem ihtardan sonra hem de noksan olarak 50.000 liradan yapılmıştır. Bu ihtar iki sebeple haklıdır. Aynı sene Aralık ayı kirası yine ayın birinde muaccel olduğu halde ödenmediğinden bu ay kirası ile Ocak, Şubat 1988 kiraları 4.2.1988 keşide, 10.2.1988 tebliği tarihli ihtarname ile istendiği halde ödeme tebliğden sonra 23.2.1988 tarihinde vaki olmuştur. Bu ihtar da Ocak, Şubat ayları için haklılık kazanmıştır. Böylece bir kira yılı içerisinde iki haklı ihtar olgusunun olayda gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Buna rağmen davanın reddine karar verilmesi isabetli görülmemiştir. Hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK'nun 428. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, 26.1.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.