 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 2003/6064
K: 2003/10391
T: 23.9.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESBİTİ VE TESCİL DAVASI
- ARSALARDA EMSAL UYGULANMASI
- KAMULAŞTIRMA GÜNÜNDEN ÖNCE ÖZEL AMACI OLMAYAN EMSALLER
- EMSALLERİN EKSİK VE ÜSTÜN YÖNLERİ, ORANLARI
İçtihat Özeti: Dava konusu taşınmaz arsa niteliğindedir. Kıymet takdir esaslannı belirten 11/3-g. maddesi uyarınca arsaların değerini kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Aynca; değerlendirmeye esas alınan emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle kamulaştırılan taşınmaza değer biçilmesi gerekir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11/3-g)
Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davasının kabulüne dair verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş davalı vekili temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunulmuş olmakla temyiz isteminin süresinde olduğu görülüp, açıklamalar dinlendikten sonra dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece bedelin tespitine ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Bilirkişi raporu ve ekler:i ve ağaçlar yönündengeçerlidir. Binalara resmi birim fiyatları esas alınarak yıpranma bedeli de düşülerek ağaçlara yaş, cins ve verim kabiliyetlerine göre değer biçilmesipde ve kamulaştırmaya esas değerlerinin tespitinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
Dava konusu taşınmaz arsa niteliğindedir. Kamulaştırma Kanununun Kıymet Takdir esaslarını belirten 11/3-g maddesi uyarınca arsaların değerinin kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Değerlendirmeye esas alınan emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle kamulaştırılan taşınmaza değer biçilmesi gerekir.
Mahkemece yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporunda kamulaştırma gününden sonra aynı kamulaştırma gayesi için kamulaştırılan başka taşınmaz malikleri ile idarenin uzlaşması neticesi oluşan bu nedenle de özel amaçlı olan satış bedelleri emsalolarak alınmıştır. Başkaca kamulaştırma gününden önceki serbest alım-satım fiyatları somut veya kıyas emsalolarak alınmadığından bilirkişi raporu ve ekleri zemin yöcıünden geçersizdir.
Bu durumda mahkemece taraflara Kamulaştırma Kanununun 11/3-g maddesine uygun emsal bildirmeleri için imkan tanınarak bildirilen emsallerin teyitleri de getirtilip, gerektiğinde res'en emsallerde celbedildikten sonra yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu eşliğinde keşif yapılarak zemine değer biçilmesi gerektiği gözetilmeden zemin yönünden geçersiz olan rapora göre kamulaştırma bedelinin tespiti,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 23.9.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.