 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 2003/10331
K: 2003/14274
T: 12.12.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- SULAMA KANALLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİ
- TARIM REFORMU KANUNUNUN UYGULANMASI
- EL KONULAN TAŞINMAZ BEDELININ TAHSILI
- MÜNAVEBEYE ALINAN BİTKİLER VE BİLİRKİŞİ RAPORU
İçtihat Özeti: 1- Münavebe bitkisi olarak alınan ürünlerin dekara verim miktarı .ile değerlendirme tarihi itibariyle üretim masrafları ve ortalama toplam kg. satış fiyatları ilgili kuruhışlardan sorulup, bilirkişi raporunun denetlenmesi gerekir.
2- Kamulaştırmasız el atma sonucu oluşan sulama sistemi ve yapılan yollardan arta kalan kesimde değer artışı olacağından, bilirkişiden ek rapor alınarak değer artışının; hükmedilen bedelden indirilmesi gerekir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 10, 11, 12, 15)
(3083 s. SAAD. K.)
Dava, 3083 sayılı sulama alanlarında arazi düzenlenmesine dair Tarım Reformu Kanunu uyarınca yol ve sulama kanalı yapılmak için el konulan taşınmaz bölümlerinın bedellerinin tahsili davasının, DSİ Genel Müdürlüğü açısından davanın husumet nedeniyle reddine, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü açısından davanın kabulüne dair verilen hükmün Duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davalı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu uyarınca, yol ve sulama kanalı yapılmak için el konulan taşınmaz bölümlerinin bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece DSİ hakkındaki davanın husumetten reddine, diğer davalı yönünden kabulüne karar verilmiş, hüküm davaıılardan Toprak Tarım Reformu Genel Müdürlüğünce temyiz edilmiştir.
Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan rapor değer biçme yöntemi bakımından yasa hükümlerine uygundur. Arazi niteliğindeki taşınmaza gelir metoduna göre değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1- Münavebe bitkisi olarak alınan ürünlerin dekara verim miktarlari ile değerlendirme tarihi itibariyle üretim masrafları ve ortalama toptan kg satış fiyatları ilgili kuruluşlardan sorulup, bilirkişi raporunun denetlenmemesi,
2- Kamulaştırmasız el atmaya dayanan bedel davalarında da, kamulaştırma Kanununun 12. maddesi kıyasen uygulanır. Yani el atma sonucu taşınmazın arta kalan bölümünde değer artışı meydana gelmiş ise el atılan bölüm .bedelinin yarısını geçmemek suretiyle hükmedilen bedelden indirilir.
EI atılan bölüm yol ve sulama kanalı olarak kullanılmaktadır. Taşınmaz el atma öncesi ister derin kuyulardan sulansın, ister kuru tarım arazisi niteliğinde olsun, el atma sonucu oluşan sulama sistemi ve yapl'lan yollardan arta kalan kesimde değer artışı olacağı gözetilerek, bu konuda bilirkişi kurulundan ek rapor alınması ve hesaplanan değer artışının, hükmedilmesi gereken bedelden indirilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalılardan Tarım Reformu Genel Müdürlüğü vekilinintemyiz itirazları
yerinde görüldüğünden hükmün açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz eden Tarım Reformu Genel Müdürlüğü vekili yararına yürürlükte bulunan avukatlık ücret tarifesi uyarınca taktir olunan 275.000.000.- lira vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 12.12.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.