 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/18108
Karar no: 1999/921
T : 22.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KISMİ KAMULAŞTIRMADA ARAZİNİN
SULANMASI
KURU TARIM ARAZİSİNDE MUNAVEBEYE
ALINAN URUNLERİN VERİM MİKTARI İLE
DEĞERLENDİRME TARİHLERİNDEKİ SATIŞ
FİATININ RESMİ KURULUŞLARDAN
SORULMASI
RAPORLARIN DENETLENMESİ - EK RAPOR
ÖZET : 1) Kamulaştırma bedelinin artırılmasında değer biçilirken münavebe bitkisi olarak alınan ürünlerin kuru arazideki yerini miktarının İlçe Tarım Müdürlüğünden, değerlendirme tarihindeki ürün satış fiyatlarının da ilgili resmi kuruluşlardan sorularak raporların denetlenmemesi.
2) Kısmi kamulaştırma sulama gayesine matuftur. Taşınmazın meyilli olması ve teraslama yapılması, sulamanın değer artışına neden olması olgusunu ortadan kaldırmayacağından; bu konuda ek rapor alınması eski görüşlerde direnildiği takdirde yeniden rapor alınıp sonucuna göre karar verilmemesi;
3) 1069 nolu parselde davacıların hukuki ilişkileri açıklanmadan tamamına göre. artırım yapılması da;
Doğru görülmemiştir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11/f, 12, 15)
(1086 s. HUMK. m. 74, 363)
Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan raporlar değer biçme yöntemi bakımından yasa hükümlerine uygundur.
Kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmaza gelir metoduna göre değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1) Bilirkişi raporlarında değer biçilirken münavebe bitkisi olarak alınan ürünlerin kuru arazideki verim miktarlarının İlçe Tarım Müdürlüğünden, değerlendirme tarihindeki ürün satış fiyatlarının da ilgili resmi kuruluşlardan sorulup bilirkişi raporlarının denetlenmemiş olması,
2) Dava konusu taşınmaz kuru tarım arazisi niteliğindedir. Kısmi olarak yapılan kamulaştırma sulama gayesine matuftur. Bu sulamanın taşınmazın arta kalan kesiminde değer artışına neden olacağı muhakkaktır. Taşınmazın meyilli olması ve teraslama yapılma zorunluluğunun mevcut olması da sulamanın değer artışına neden olması olgusunu ortadan kaldırmaz. Belirtilen konuda bilirkişi kurullarından ek rapor alınması, bilirkişi raporlarında eski görüşlerde ısrar edildiği takdirde veya sembolik bir değer artışı öngörüldüğünde yeniden oluşturulacak bilirkişi kuralları ile keşif yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden, büyük masraflarla vücuda getirilen sulama işleminin sonuç olarak faydasızlığını açıklayan ve bu itibarla da kabul edilmesi mümkün olmayan bilirkişi raporlarına dayanılarak kamulaştırma bedelinin fazla artırılması,
3) 1069 parsel numaralı taşınmaz ile davacılar Musa, İbrahim Seyit, Ahmet ve Şerif'in hukuki ilişkileri açıklanmadan tama göre bu davacılar içinde artırma yapılması,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 2.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.