 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/9089
Karar No : 1997/10262
Tarih : 23.6.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
BEDEL ARTIRIM DAVASI
KISMİ KAMULAŞTIRMADA SUSUZ VE SULU
ARAZİ ARASINDAKİ DEĞER FARKI
EK RAPOR
ÖZET : Kamulaştırmadan arta kalan kesim kuru tarım arazisi iken sulanabilir hale geldiğinden bu kesim de değer artışı olmuştur.
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. Maddesinde sulanabilir arazi ile sulanmayan arazi arasındaki değer farkı %250 ise de; Erzurum Bölgesinde bu oran %30'un üzerinde bulunmaktadır.
Bu bağıtta, resmi kuruluşlardan oluşturulan bilirkişi kurullarından, değer artışının sorularak ek rapor alınmasını ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile fazla artırma yapılması doğru değildir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m.11, 12, 15)
(3402 s. Kadastro K. m.14)
(3083 s. SAAD. K. m. 1,2)
Taraflar arasındaki kamulaştırma değerinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda kamulaştırma değerinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden süresinde verilen dilekçe ile istenilmiş olr1ıakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan raporlar değer biçme yöntemi bakımından yasa hükümlerine uygundur.
Kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak bilimsel yolla değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak,
Kamulaştırma sulama kanalı geçirilmek üzere kısmi olarak yapılmıştır. Kamulaştırmadan arta kalan kesim kuru tarım arazisi iken sulanabilir hale gelmiştir. Bu durum karşısında arta kalan kesimde değer artışının olacağı açıktır. Bilirkişi raporlarında bu oran çok düşük gösterilmiştir. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesinde sulanabilir arazi ile sulanamayan arazi arasındaki değer farkı %250 olarak kabul edilmiştir. Erzurum Bölgesinin iklimi itibariyle yukarda açıklanan oranın mutlak olarak kabulü mümkün değilse de büyük masraflarla vücuda getirilen sulama tesisleri sonunda elde edilecek değer artışının bilirkişi raporlarında gösterilen miktarlardan çok yüksek oranda kabul edilmesi zorunludur.
Esasen dairemize Erzurum Bölgesinden intikal eden dava dosyalarında sulanabilir arazilere biçilen değerle sulanamayan arazilere biçilen değerler arasında %30'un üzerinde değer farkı mevcuttur. DSİ tarafından arazi sulaması için cüzzi miktarda para alınması hususu da sonuca etkili değildir.
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesinin bu konuda ihtisas sahibi olan biriminden mümkün olmadığı takdirde aynı konuda ihtisas sahibi diğer bir resmi kuruluştan kuru tarım arazisinin sulanabilir hale gelmesinin meydana getireceği değer artış oranının neden ibaret olduğu sorularak bilirkişi kurullarından ek rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden eksik inceleme ile fazla artırmaya karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazı yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcın istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 23.6.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.