 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
Esas No : 1996/8491
Karar No : 1996/9392
Tarih : 10.6.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Davakamulaştırma kanunun 23.maddesine dayanan geri alma istemine ilişkindir. Sözü edilen maddeye göre kamulaştırma bedelini kesinleşmesi tarihinden itibaren 5 yıl içinde kamulaştırmayı yapan idarece veya kendisine devir veya tahsis yapılan idarece Kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyerek kanuni faizi ile birlikte ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir. Geri alma hakkı, hakkın doğumundan itibaren bir yıl geçmekle düşer. Ayni amacın gerçekleşmesi için birden fazla taşınmaz mal birlikte kamulaştırıldığı takdirde bu taşınmaz malların durumunun bir bütün oluşturduğu kabul edilerek yukarıda belirtilen hususlar buna göre uygulanır.
Davaya konu teşkil eden mal Altındağ Belediye sarayı ve çevre düzenlemesi için kamulaştırılmıştır. Ayni amaçla kamulaştırılan diğer parsellerde kamulaştırma kanununun 23.maddesinde belirtilen şekilce amaca uygun işlem ve faaliyetlerde bulunulmuş, Altındağ Belediye sarayı inşa edilmiştir. Bu nedenle aynı amaçla kamulaştırılan taşınmaz mallar bir bütün olarak incelendiğinde kamulaştırma amacına uygun işlem ve faaliyetlerde bulunulduğu, taşınmaz malın olduğu gibi bırakılma hususunun mevcut olmadığı açıktır. Diğer taraftan yasaca belirlenen 5yıllık dava açma süresi ve bunu takip eden bir yıllık süre, hak düşürücü sürenin başlangıç ve bitimine ilişkin olup kamu düzenindendir. Bu sürelerin yorum yolu ile değiştirilmesi mümkün değildir. Ayrıca dava hakkının doğumu için aynı amaçla kamulaştırılan taşınmaz malların kamulaştırma bedellerinin kesinleşmesinden itibaren 5 yıl geçmesi gerekir. Mahkemece bu konuda da bir inceleme yapılmamıştır. Diğer taraftan davaya konu teşkil eden taşınmazdaki yapının eski hali ile bırakılması eski eser kaydından idari gelmektedir. Eski eser niteliğindeki yapı Anıtlar kurulunun müsaadesi çerçevesinde restore de edilmiştir. Binnetice davalı idarenin, ihtiyatında olarak herhangi bir işlem veya tesisat yapılmaması unsuru da mevcut değildir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK.nun 428.maddesi gereğine; BOZULMASINA vepeşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine 10.6.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.