 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E. 1995/3958
K. 1995/5427
T. 16.3.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ARSALARDA EMSAL
ESKİ TARİHLİ SATIŞLAR
ÖZEL AMAÇLI SATIŞLAR
Özet: Emsal gösterilen arsanın, kamulaştırma gününden önce, özel amaçlı satışa konuolmaması gerekir.
Emsalin, eski günlerdeki satışlar arasından gösterilmesi halinde; kamulaştırılan arsa ile farklılıklarının, üstün ve eksik yönlerinin açıklanması, geçen zamaniçinde 'taşınmaz mallarındeğerinde ortayaçıkan değişikliklerin gösterilmesi, gerekirse fiyatendeksleri uygulanarak değerbiçilmesi gerekir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 11-3/g-4)
Taraflar arasında kamulaştırma bedelinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra, gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmışsa da alınan raporlar yasa hükümlerine uygun düzenlenmediğinden geçersizdir. Şöyle ki;
Dava konusu taşınmaz mal arsa niteliğindedir. 2942 sayılı Kanunun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11. maddesinin 3. fıkrasın,n, özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tespiti ve bedelin tesbitin de etkisi olan diğer unsurlar da dikkate alınarak 4. fıkra gereğince her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin saptanması gerekmektedir.
Emsalin; kamulaştırılan taşınmaz malla aynı konumda olması, taşınmaza yakın yerlerde bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Ayrı özellik ve nitelikleri taşıyan, başka yerlerde bulunan ve eski günlerde satılmış olan emsal kayıtlar da tek tek dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek, aradaki farklılıklar belirtilip, üstün ve eksik yönleri açıklanmalı ve eski günlerdeki satışlarla kamulaştırma günü arasında geçen zaman içindeki taşınmaz malların değerinde ortaya çıkan değişiklikler gösterilerek gerekirse fiyat endeksleri de uygulanarak bir değer biçilmelidir.
Bu şekilde bir inceleme yapılmadan mücerret taşınmaz malın emsalden 1521-3571 gibi kıymetli olduğundan bahisle nedenleri gösterilmeden değer biçilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan açıklanan nedenlerle hükmün Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istendiğinde ödeyene geri verilmesine, 16.3.1995 gününde oybirliği ile karar verildi.