 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/15339
Karar no : 1995/16461
Tarih : 16.10.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KARAR
Mahkemece iki kez bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Alınan raporlardan birincisinde taşınmaz malın arsa niteliğinde kabulü ile kamulaştırılan taşınmaz mal ile emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip, kıyaslaması yapılarak taşınmaz mala değer biçilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Ancak,
2. bilirkişi kurulu raporu yasa hükümlerine uygun olmadığından geçersizdir. Şöyleki,
l.Dava konusu taşınmaz mal arsa niteliğindedir.Kamulaştırma kanununun kıymet takdiri esaslarını gösteren 11. maddesinin 3 cü fıkrasının özellikle arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre satış değerinin tesbiti ve bedelin tesbitinde etkisi olan diğer unsurlarda dikkate alınarak 4. fıkra gereğince her unsurun gerekçeleri ve değere katkı oranları ayrı ayrı belirlenip dayanakları gösterilmek suretiyle değerlendirilerek kamulaştırma bedelinin saptanması gerekmektedir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmaz malla aynı konumda olması taşınmaza yakın yerlerde bulunması, aynı nitelikte ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Ayrı özellik ve nitelikleri
taşıyan başka yerlerde bulunan ve eski günlerde satılmış olan emsal kayıtlarda tek tek dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar belirtilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı ve eski günlerdeki satışlarla kamulaştırma günü arasında geçen zaman içindeki taşınmaz malların değerinde ortaya çıkan değişiklikler gösterilerek gerekirse fiat endeksleride uygulanarak bir değer biçilmelidir.Bu şekilde bir inceleme yapılmadan arsaya
değer biçilmesi,
Bilirkişi raporunda bu esaslar çerçevesinde karşılaştırma ve inceleme yapılması gerekirken,
a)Emsal 3462 ada 12 parselin değerlendirme tarihindeki olabilir değeri metrekaresi 273.081. lira bulunup emsal davalı yerden % 36 daha değerli,
b.Emsal 1676 parselin ayni şekilde olabilir değeri 182.630 lira bulunup dava konusu taşınmazla özdeş,
c)Emsal 1672 parselin keza ayni biçimde olabilir değeri 281.110 lira bulunup emsal davalı yerden % 40 daha değerli,
Olduğu kabul edildiği halde dava konusu yere metrekareye 310.000 lira değer biçilmesi,
d)Değerlendirme tarihin raporun değişik sahifelerinde farklı olarak yazılması, özellikle son sahifede sonuç bölümünde 14.1.1994 ve 27.12.1993 olarak iki ayrı tarihin belirtilmesi,
2.Emsal 3462 ada 12 parsel ile 1676,1672,72 parsellerin kayıtlarının Tapu Sicil Müdürlüğünden celbedilip doğruluklarının kontrol edilmemiş olması,
3.Geçerli olan ilk bilirkişi raporunda tesbit edilen değerle kıymet takdir komisyonunca biçilen değer arasında bir mislini aşan önemli oransızlık bulunduğuna göre kamulaştırma kanununun 15/11 maddesi uyarınca yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden eksik inceleme ile kamulaştırma parasının artırılmasına karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün yukarda açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428 ci maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcın istenildiğinde ödeyene geri verilmesine 16.10.1995 gününde oybirliği ile karar verildi.