 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E. 1993/12556
K. 1993/17907
T. 11.10.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KAMULAŞTIRMASIZ ELATMA
HAKSIZ EYLEM
KARAR ÖZETİ Devlet veya kamu tüzel kişileri, kamulaştırmasız olarak özel mülkiyette bulunan taşınmaz mallara gerçek karşılığı peşin ödenmedikçe elatamaz. Bu kuralın aksine bir işlem yapmak, haksız eylemi oluşturur ve tazminat verilmesine neden olur.
(818 e. BK. m. 41)
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız elatılan taşınmaz malda ağaçlara verilen zararın ödenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, İdarenin kamulaştırmasız elattığı taşınmazdaki ağaçlara verilen zararın tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, idari yargının görevli olduğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Devlet ve kamu tüzel kişileri kamulaştırmasız olarak özel mülkiyette bulunan taşınmaz mallara gerçek karşılığı peşin ödenmedikçe elatamaz. Bu itibarla, kamulaştırma hükümleri dışında davacının taşınmaz malına veya muhtesata elatılması olayı idari bir eylem sayılamaz. Bir kamu kuruluşunun başkasının özel mülkiyetinde bulunan taşınmaz malında veya muhtesatında usulü dairesinde bir kamulaştırma yapmaksızın kanal açması ve İdarenin başkasının taşınmaz malına dilediği şekilde elatma hakkı bulunmadığı gibi plan, proje ile şartnamelerde ihtiyacına göre başkasının mülküne elatmasını mümkün kılacak hükümler de koyamayacağı cihetle, / davacının taşınmaz malında kamulaştırma yapmaksızın kanal açarak ağaçlarına zarar vermiş olması olayı bir haksız eylem niteliğindedir. Zarara ait bedelin ödenmesi istenebilir. Uyuşmazlığın mülkiyet hakkına haksız tecavüz teşkil eden bir eylemden doğmuş olması itibariyle adli yargı yerlerinde çözülmesi gereklidir. O halde görev itirazının reddiyle işin esasına girilerek hüküm verilmesi lazım geldiği halde mahkemece aksine düşünce ile 11.2.1959 gün ve 11-15 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına yanlış anlam verilerek dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacının temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan hükmün yukarıda açıklanan nedenle HUMK.nun 428. maddesi ,gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 11.10.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.
