 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E:1989/17421
K:1990/3218
T:09.02.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KAMULAŞTIRMA DEĞERİNE İTİRAZ
- FAİZ
ÖZET : Faize, mülkiyetin idareye geçtiği günden itibaren karar verilebilir.
(YİBK., 20.10.1989 gün ve 4/3 s.)
Taraflar arasındaki kamulaştırma değerine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda kamulaştırma değerinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan raporlar yasa hükümlerine uygundur. Taşınmaz malın zemininin arsa niteliğinde kabulü doğrudur.
Emsal incelenmiş, üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılmış, arsa niteliğindeki zeminine emsaline göre, binalara da resmi birim fiyatları üzerinden yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde, kamulaştırma parasının artırılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
20.10.1989 tarih ve 4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre faize, mülkiyetin idareye geçtiği günden itibaren hükmedilebilir. Mülkiyetin idareye geçmesi 2942 sayılı Kanunun 25. maddesine göre kanundaki özel hükümler dışında kamulaştırma işleminin idari yargı yönünden kesinleşmesi ile olur. İdari yargıda dava açılmamışsa işlemin mal sahibine tebliğinden 30 gün geçmekle kamulaştırma işlemi kesinleşmiş sayılacağından bu günde idareye mülkiyet geçmiş olur. Ayrıca tapuda ferağ verilmesi ve hükmen tescil gibi nedenlerle de mülkiyet idareye geçer. Veyahut mal sahipleri yararlanmadan men edilmiş, diğer bir deyimle taşınmaz mala idarece fiilen el konulmuş ise faize hükmolunması gerekir. Bu gibi hallerin gerçekleşmesi halinde talep de gözönünde tutularak faize başlangıç tarihi bunlardan önce olanıdır.
Olayımızda, fiili veya hukuki el koyma sözkonusu olmadığı halde dava gününden faiz başlatılması doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden (dava tarihi olan 27.5.1988) kelimelerinin hükümden çıkarılmasına, yerine mülkiyetin idareye geçme günü olan 5.6.1988 yazılmasına ve hükmün böylece (DÜZELTİLEREK ONANMASINA), peşin alınan temyiz harcının istendiğinde ödeyene geri verilmesine, 9.2.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.