 |
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1988/20687
K: 1988/17518
T: 18.10.1988
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin artırılmasına dair verilen hükmün duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dosyada bulunan tapu kaydı, mirasçılık belgesi ile Kayseri 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.4.1986 gün ve 1986/9 esas 1986/316 karar sayılı ilamına göre dava konusu taşınmaz tapulamaca (R.) adına kayıtlı iken sonradan (M.) oğlu (R.H.) olarak maliki hanesi düzeltilmiştir. İdarenin 8.4.m1987 gün ve 692-1978 sayılı karşılık yazısına göre de taşınmazın tapu kaydında malik olarak sadece (R.) adının yazılı olduğu, ölü veya diri olup olmadığı, ölü ise mirasçılarının tesbit olunması için tapu, vergi idaresi ile nüfus idaresinden ve haricen araştırma yapılmadığı belirtilmiştir. Bu açıklamalara göre dava konusu taşınmaz tapu kütüğünde sahipsiz bulunmadığından ve davadan önce taşınmaza fiilen el konulduğundan davanın süresinde açıldığının kabul edilmesi doğru bulunduğu gibi, 2942 sayılı Kamulaştırma Yasasının 15 inci maddesinin son fıkrası uyarınca da dava günündeki değerin biçilmesi de yerindedir.
Ancak;
1 - Kural olarak arazinin değeri net geliri (toprak rantı) nın hesaplanarak bunun kapitalizasyon faizine bölünmesiyle tesbit edilir. Kapitalizasyon faiz oranı ise araziye yatırılmış birim sermayenin kullanılma hakkıdır. Diğer bir deyimle, kapitalizasyon faiz oranı, arazinin rantı ile satış değeri arasındaki orandır. Rant aynı kalmak koşuluyla kapitalizasyon faiz oranı düştükçe süresinin değeri yükselir. Faiz oranının hesaplanmasında çevredeki uygulamalardan örnek alınması gerekir. Uygulanan faiz oranlarının % 5 ile % 10 arasında değiştiği gözlenmektedir. Bilirkişilerce taşınmaz malın pazara, meskun mahalle, yola yakınlığı gibi birkaç olumlu faktörden söz edilerek gerekçeleri gösterilmeden, yöredeki emsal faiz oranları gözönünde tutulmadan % 1,5 gibi çok düşük faiz oranı esas alınarak yüksek değer biçilmesi,
2 - Dava dilekçesinde açıkça taşınmaza 1984 yılında elkonulduğu ileri sürülerek farka elkoymadan itibaren yasal faiz istenilmiştir. Kamulaştırma gününden önceki süreler için ancak ecrimisil istenebilir. Bu yönler gözönünde tutulmadan, davacı tarafa 1984 yulunun hangi ay ve gününden itibaren faiz isteğinde bulunduğu da açıklattırılmadan 23.3.1979 kamulaştırma gününden de önceki günleri kapsar şekilde 11.1.1977 fiilen el koymadan itibaren faiz verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
İdare vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK.'inci maddesi gereğince BOZULMASINA 18.10.1988 gününde oybirliğiyle karar verildi.