İçtihat Özeti: İlköğretim, öğrenim çağındaki çocuklar için zorunlu olup buna uymayan veli, vasi veya aile başkanının sorumlu olabilmesi için, mülki amir, okul idareleri ve zabıtanın kendi yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

Davacı İl Özel İdare Müdürlüğü vekili tarafından, davalı Senadin aleyhine 6.8.2003 gününde verilen dilekçe ile itirazın iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.2.2004 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı İl Özel İdare Müdürlüğü, davalının 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununa aykırı davranarak eğitim çağındaki çocuğunu okula göndermediğini böylece yasanın 56. maddesi gereğince para cezası tahakkuk ettirilip icra takibi yapıldığını, davalının borca itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptalini, takibin devamına karar verilmesini ve % 40'dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilme-sini talep etmiştir.

Davalı ise eşini ameliyat ettirdiği için çocuğu ile ilgilenemediğini, çocuğun okula gitmek istemediğini savunmuştur.

Mahkemece davanın kabulüne, itirazın iptaline, takibin devamına, icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.

222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 2. maddesi gereğince ilköğretim, öğrenim çağındaki kız ve erkek çocuklar için zorunludur. Aynı yasanın 52. maddesi hükmüne göre her öğrenci velisi, yahut vasisi veya aile başkanı çocuğunun zorunlu ilköğretim kurumuna muntazaman devamını sağlamakla ve özrü yüzünden okula gidemeyen çocuğunun durumunu en geç üç gün içinde okul idaresine bildirmekle yükümlüdür. Mülki amirler, ilköğretim müfettişleri ve zabıta teşkilatı, ilköğretim çağındaki çocukların zorunlu ilköğretim kurumlarına devamlarını sağlamakla, veli yahut vasi veya aile başkanlarına ve okul idarelerine yardımla ve her türlü tedbiri almakla vazifeli kılınmışlardır. Yasanın 53. maddesinde, okul idaresinin muhtar ve mülki amirlerin bu konuda yapacakları işlemler ve alacakları tedbirler açıklandıktan sonra 54. maddesinde; bazı durumlarda öğrencilere bir yıl içinde 15 günü geçmemek üzere okul idaresince izin verileceği bildirilmiştir. 55. maddesinde ise tüm tedbirlere rağmen çocuğunu okula göndermeyen veli, vasi veya aile başkanları hakkında ne gibi işlemler yapılacağı hükme bağlanmıştır. Bu düzenlemeye göre okul idaresinin durumu köylerde muhtarlığa, diğer yerlerde mülki amirliğe hemen bildirmesi, muhtar ve mülki amirlerin en geç üç gün içinde durumun veli, vasi veya aile başkanına tebliğini sağlaması gerekmektedir. Bu tebliğe rağmen çocuğunu okula göndermeyen veli, vasi veya aile başkanlarına yasanın 56. maddesi gereğince idari para cezası kesilebilecektir.

Davacı Özel İdare Müdürlüğü, davalı aleyhine 12.9.2002 tarihli takip talebi ile ilamsız icra takibinde bulunmuş, davalının borca itiraz etmesi üzerine eldeki bu dava açılmıştır. Davacının delilleri arasında okul müdürlüğü tarafından devamsız öğrencilere ilişkin tutulan liste bulunmaktadır. Bu listede davalının kızının adı da yer almıştır. İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından valilik makamına yazılan ve valilikçe de 27.3.2002'de olur verilen yazıda ise Y... Selim İlköğretim Okulunda 63 öğrencisinin kaydı bulunduğu halde 105 gündür mazeretsiz olarak okula devam etmedikleri, 222 sayılı Yasanın 55. maddesi gereğince yapılan uyarılara rağmen çocukların okula devamının sağlanamadığı açıklanmış ve bu nedenle ilgili yasanın 56. maddesi gereğince para cezası verilmesi öngörülmüştür.

Y... Selim İlköğretim Okulu'nun 19.2.2004 tarihli cevabi yazısında davalının kızının 2001-2002 öğretim yılında mazeret bildirmeksizin 179 gün devamsızlık yapmış olduğu bildirilmiştir.

Dosyadaki bu bilgi ve belgelerden anlaşılacağı gibi davalının ilköğretim çağındaki kızı 2001-2002 öğretim yılında 179 gün mazeretsiz olarak okula gitmemiştir. 222 sayılı Yasanın 56. maddesi uyarınca davalının idari para cezası ile sorumlu tutulabilmesi için aynı yasanın 52, 53 ve 55. maddelerinde mülki amirler, okul idareleri ve zabıta teşkilatı için öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmiş olması gerekir. İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile Valilik arasında yapılan yazışmalarda bu yükümlülüğün yerine getirildiği yazılı ise de bunun kanıtları dosyaya ibraz edilmemiştir. Mahkemece öncelikle bu yönün araştırılması, delillerin toplanması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

Taşınmazın bu özellikleri nazara alınarak, bilirkişi kurulunca da dava konusu taşınmazın emsalden 10 kat daha değerli olduğu kabul edildiğine göre, emsal olarak kabulü mümkün olamayacağı açıktır.

Bu durumda, taşınmazın bulunduğu şehrin en gelişmiş ticaret ve iş merkezinden emsal göstermeleri için taraf vekillerine imkan tanınıp emsaller celp edildikten, gerektiğinde re'sen emsal de celp edildikten sonra mahallinde yeniden keşif yapılıp rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gözetilmeden geçersiz olan rapora göre hüküm kurulması,doğru görülmemiştir.

Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden hükmün açıklanan nedenle HUMK'nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde ödeyene geri verilmesine, 1.3.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972