Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E: 2002/8927
K: 2003/388
T: 17.1.2003

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVASI
  • ISLAH
ÖZET: 1- HUMK'nun 87. maddesinde yer alan ıslah yoluyla müddeabihin artırılamayacağına ilişkin hükmün iptaline dair Anayasa Mahkemesi Kararının manevi tazminat istemlerinde uygulama yeri yoktur.
2- İlk davada fazlaya ilişkin bölümü saklı tutulmayan ve miktarla sınırlandırılan maddi tazminat talebinin ıslah yoluyla artırılması mümkün değildir.
3- Sonradan gelişen bir durumun varlığı ileri sürülüp kanıtlanmadığı takdirde, manevi tazminatın bölünmezliği ve tekliği kuralı gözetilerek ilk davada istenen miktarı aşan miktar için hüküm kurulması olanaksızdır.
(1086 s. HUMK. m. 83,87)
 
Davacılar Adnan ve diğerleri vekili tarafından, davalı Mehmet aleyhine 17.2.1999 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem sonucu desteğin ölümünden dolayı tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; mahkemece istemin kabulüne dair verilen 29.11.2001 günlü kararın Yargıtayda duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmnesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2- Diğer temyiz itirazına gelince; davacılar davalının kusurlu eylemi ile desteğin ölümüne yol açtığını belirterek ilk davada, 750,000,000 lira destekten yoksun kalma tazminatı ile 750,000,000 lira manevi tazminat istemişler; yargılama aşamasında verdikleri ıslah dilekçesi ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 87. maddesinin son cümlesinin Anayasa Mahkemesince iptalinden sonra ıslah dilekçesiyle istemin artırılmasının olanaklı bulunduğunu ileri sürerek, maddi ve manevi tazminat isteklerini artırmışlardır. Mahkemece istem kabul edilmiş; kararı davalı temyiz etmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 83. maddesi gereğince taraftarlardan her biri yapmış olduğu usule ilişkin işlemleri tamamen veya kısmen ıslah edebilir. Aynı Yasanın 87. maddesinin son cümlesinde yer alan "Müddei ıslah suretiyle müddeabihi tezyit edemez." biçimindeki düzenleme Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildikten sonra ıslah dilekçesi ile müddeabihin artırılmasına da bir engel kalmamıştır. Ancak, iptal kararı ile ortaya çıkan bu yeni düzenleme, özellikle manevi tazminatın tekliği ve bölünmezliği kuralını ortadan kaldırmadığından dava konusu olayda manevi tazminat için uygulama yeri bulunmamaktadır.
Davacılar ilk davada fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmadan destekden yoksun kalma tazminatını, yani maddi tazminatı istemişlerdir. Ne varki, o davanın açıldığı tarihte, zarar ve zararı veren de belli olduğu halde geriye kalan zararları için, haklarını saklı tutmamışlardır. Böyle bir davranışın ve sunum, dava konusu yapılmayan ve saklı tutulmayan bölümden vazgeçilmiş ve istemin miktarla sınırlı tutulduğu sonucunu doğurur. Bundan sonra ıslah dilekçesi adı altında, bir dilekçe ile önceki istemlerini arttıramazlar. Bu istem, ıslah dilekçesi olarak adlandırılırsa da, başlı başına bir yeni davadır ve her yeni davanın bağlı bulunduğu koşullara tabidir. O halde davacıların isteyebilecekleri destekten yoksun kalma tazminatını ilk davada sınırladıkları ve dava edilmeyen bölüm için, haklarını saklı tutukları açıkca belirtilmediğinden vazgeçtikleri benimsenmeli ve ilk davada istenen miktar dışındaki istem bölümü reddedilmelidir.
Manevi zarar, manevi tazminat adı altında bir miktar paraya hükmedilmesi ile giderilmesi amaçlanmaktadır. Manevi tazminat ise niteliği itibariyle tektir, bölünemez ve bölümler halinde istenemez. Somut olayda, sonradan gelişen bir durumun varlığı da ileri sürülüp kanıtlanmadığına göre manevi tazminatın bölünmezliği ve tekliği kuralı gözetilerek ilk davada istenen miktarın aşılmaması gerekir. Yerel mahkemece anılan yönler gözetilmeden, Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra ıslah ile istemin artırılabileceğinin benimsenmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) nolu bentte gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA), diğer temyiz itirazlarının (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle reddine ve temyiz eden davalı vekili için takdir olunan 275,000,000 lira duruşma avukatlık ücretinin davacılara yükletilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 17.1.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Evlat Edinme] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hakkında 
  • 04.05.2025 15:37
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini