· SİYASİ PARTİ TÜZÜĞÜNÜN ANAYASAYA VE YASALARA AYKIRILIK NEDENİYLE İPTALİ İSTEMİ

· GÖREV

ÖZET: Bir siyasi partinin tüzük değişikliği ile bu değişikliğe güre yapılan Genel Kurulun iptaline ilişkin istemin incelenmesi mahkemenin görevi dışındadır.

 

Davacı Erdal tarafından, davalı C... Genel Başkanlığı aleyhine 6.7.2001 gününde verilen dilekçe ile tüzük değişikliğinin ve buna bağlı olarak yapılan seçimlerin iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 29.1.2002 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı Erdal tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Davacı, 30 Haziran-1 Temmuz 2001 tarihlerinde yapılan C... 29. Olağan Kurultayına (Genel Kurul toplantısına) görevi sona eren parti meclisi üyesi sıfatıyla kurultay delegesi olarak katıldığını ve yeni seçilecek Parti Meclisi (PM) üyeliği için aday olduğunu, Kurultayda yapılan tüzük değişiklikleri ile 60 kişilik PM üye sayısının 72 ye çıkarıldığını, 12 üyenin Genel Başkanın atadığı ve önerdiği Bilim Yönetim ve Kültür Platformunun 18 üyesi içinden seçildiğini, gündeme göre seçimlerin birlikte yapılması gerektiği halde, Genel Başkanlık seçiminin ayrılarak öne alındığını, Parti Tüzüğünde yapılan değişikliklerin aynı gün yürürlüğe konulduğunu, yapılan bu değişiklikler ve uygulamaların parti tüzüğü, siyasi partiler yasası ve Anayasaya aykırı olduğunu belirterek, Parti Tüzüğünde yapılan değişiklikler ile buna bağlı olarak yapılan seçimlerin iptaline karar verilmesini istemiştir.

Davalı ise, davanın yersiz olduğunu, Genel Kurulun partinin en yetkili organı olduğunu, alınan kararların yasalara uygun bulunduğunu savunarak davanın reddini savunmuştur.

Dava; Parti Tüzüğünde yapılan değişiklikler ile bu değişikliklere dayanılarak yapılan Genel Başkan, Parti Meclisi ve Yüksek Disiplin Kurulu seçimlerinin iptali istemine ilişkindir.

30 Haziran - 1 Temmuz 2001 tarihlerinde C...'nin. 29. Olağan Genel Kurulu yapılmıştır. Davacı önceki dönemde PM üyesi olması sıfatıyla Genel Kurula katılmış ve yeni seçilecek PM üyeliği için aday olmuştur. Yapılan Genel ; Kurulda Tüzük değişikliği ile 60 kişilik PM üye sayısının 72 ye çıkarılmasına, çeşitli sorunlarla ilgili çalışma grupları ve Genel Başkanın önerisi ile Bilim Yönetim ve Kültür Platformu kurulmasına, bu kuruluşların amaçları, görevleri, çalışma yöntemleri, Genel Merkezle ilişkileri ve denetimlerinin yönetmeliklerle düzenlenmesine, PM.nin 12 üyesinin Bilim Yönelim ve Kültür Platformu üyeleri içinden yeni seçilecek Parti Genel Başkanının önereceği 18 kişi arasından kurultayca seçilmesine, tüzükteki bu değişikliklerin kurultayda görüşülerek kabul edilmesi ile yürürlüğüne karar verilmiştir.

Kurultay gündeminde; seçimlerin bir madde halinde yapılması, (Genel Başkan, Parti Meclisi ve Yüksek Disiplin Kurulu) ilan edildiği halde, Genel Başkan seçimi ayrılarak önceden yapılmıştır. Parti Meclisinin 12 üyesi Genel ; Başkanın gösterdiği 18 aday arasından seçilmiştir.

Bir siyasi parti tüzüğünün iptali konusunda yazılı hukukumuzda herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Ne var ki Siyasi Partiler Yasasının 104. maddesi; parti tüzüğünde Anayasa ve yasalara aykırılık bulunması durumunda o siyasi partiye tüzüğünü düzeltmesi için Cumhuriyet Başsavcısına Anayasa Mahkemesine yazılı olarak başvurarak ihtarda bulunulmasını istemeyi, adı geçen siyasi partinin ihtardan itibaren 6 ay içinde gerekli düzeltmeyi yapmaması halinde de o siyasi partinin kapatılması için Anayasa Mahkemesine dava açmayı öngörmektedir. Nitekim dosyaya sunulan belgelerden davalı partinin tüzüğündeki yasaya aykırılıkları düzeltmesi için Cumhuriyet Başsavcılığınca bu yolda işlemlerin yapıldığı anlaşılmaktadır.

Şu açıklamalar itibariyle; C...'nin 29. Olağan Genel kurulunda yapılan değişiklikleri içeren tüzüğün Anayasa ve Siyasi Partiler Yasasına aykırı bulunduğundan davalı siyasi partinin tüzük değişikliği ile bu tüzüğe göre yapılmış olan Genel Kurulunun iptaline ilişkin olan istem mahkemenin görev alanına girmemektedir. Mahkemece dava konusu edilen işin bu nedenle reddine karar verilmesi gerekirken esasının incelenerek, davalı partinin tüzüğünde yapılan değişikliklerin yasaya uygunluğu yönünde belirlemede bulunulması yukarıda açıklanan yasal düzenlemeye aykırı olduğundan hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Dava konusu edilen davalı siyasi parti tüzüğünün değişikliği ile bu değişikliğe göre yapılan Genel Kurulun iptalinin incelenmesi mahkemenin görev alanına girmediğinden, mahkemenin tüzükte yapılan değişikliklerin yasaya uygunluğu yönünde belirlemede bulunmak suretiyle davayı reddetmiş olması doğru olmadığından kararın (BOZULMASINA) ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 7.11.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972