Davacı Muhammet D... vekili Avukat Hamdi Can Ü... tarafından, davalılar Yusuf E... ve diğerleri aleyhine 2.11.1999 gününde verilen dilekçe ile basın yoluyla kişilik haklarına saldırıdan dolayı 10 milyar lira manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; istemin kısmen kabulü ile 1.500.000.000 lira manevi tazminat alınmasına dair verilen 21.6.2000 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılardan Yusuf E... ile Ulusal Basın Gazetecilik Matbaacılık ve Yayıncılık Sanayi AŞ vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Dava, basın yoluyla kişilik haklarına saldırıdan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davacı, Star Gazetesinde "Şeytana tapan öğretmen" başlığı ile yayımlanan haberde kişilik haklarına saldırıda bulunulduğunu ileri sürerek manevi tazminat isteminde bulunmuştur. Davalılar polis operasyonu sırasında davacının gözaltına alındığını, haberin gerçek olduğunu belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır. Yerel mahkemece istemin bir bölümü kabul edilmiş; karar davalılar tarafından temyiz edilmiştir.

Basının başlıca görevlerinden birisi ve en önemlisi; zamanında, gereken ayrıntıları ile ve doğru olarak kamu yaran bulunan haberleri toplayarak halka, topluma ulaştırmak, böylece toplumun düşünce ve kanaatlere ulaşmasını ve neticede kamu oyunun serbestçe oluşumunu sağlayarak toplumun denetimine aracı olmaktır. Anayasal bir değer taşıyan basın yoluyla düşünce açıklamak hakkı, bu hakkın sınırlan içinde kalındığı sürece hukuka uygun sayılacak ve böyle bir hakkın kullanılmasından kişiler olumsuz yönde etkilense bile haber ya da yazı hukuka aykırı sayılmayacaktır. Burada verilen bir haberin ya da yazılan bir yazının hangi hallerde hukuka uygun sayılacağı sorunu ortaya çıkmaktadır. Çünkü basın yoluyla düşünce açıklamak hakkı ile kişilik haklarının sınırlarının belirlenmesi bu sorunun çözümüne bağlıdır. Kişilik haklarına saldın, Medeni Yasanın 24 ve Borçlar Yasasının 49. maddeleri koşullarıyla sınırlı bir haksız eylem türü olduğundan zarar giderimi için olayda belirtilen maddelerin öğeleri bulunmalıdır. Bu öğelerden biri de hukuka ay kanlıktır. Eylem, basın yoluyla gerçekleştiğinde öz ve biçime ilişkin koşulların varlığı durumunda hukuka aykırılık ortadan kalkmış olur. Öze ilişkin koşullar, gerçeklik, güncellik ve kamu yaran veya toplumsal ilgi olarak tanımlanmaktadır. Biçime ilişkin koşul ise anlatımda ve sergilenişte dengeli davranıştır. Öze ilişkin koşullardan biri olan gerçeklik, Dairemizin sayısız kararında

açıklandığı üzere, bir olaya dayanan haberin gerçeğe uygun olmasını ifade eder. Ancak buradaki gerçekliğin somut gerçeklik değil, olayın haber yapıldığı andaki beliriş biçimine uygunluk şeklinde anlaşılması gerekir. Diğer bir anlatımla gerçeklik, verilen habere ya da anlatılmak istenen amaca ve hedefe konu olan içeriğin, yayın sırasında olayla ilgili durumuna uygunluk anlamına gelmektedir. Yayınlanmasında kamu yararı bulunan güncel bir haberin (eleştirinin) özle biçim arasında denge kurularak verilmesi, haberin verilmesinin gerektirdiği bir dil kullanılması, kullanılan ifadede habere konu olay ile düşünsel bir bağlantı, bir ilgi kurulması durumunda biçime ilişkin koşula uyul düğü ve böylece yayının hukuka ay kın olmadığı, basının sorumlu tutulamayacağı kabul edilmelidir.

Yukarıda açıklanan ilkeler ve davacının yadsımadığı kılık-kıyafeti, bir barda polis tarafından yapılan operasyonda gözaltına alınmış olması, belirli bir grubun taşıdığı "dövme" yaptığının ifade edilmesi, gazetecinin kısıtlı olanakları içerisinde davacının gerçek durumunu araştırıp ortaya çıkarma zorunluluğu bulunmaması birlikte değerlendirildiğinde; yayının görünürdeki gerçeğe uygun düştüğü ve eleştiri sınırlarının aşılmadığı sonucuna varılmalıdır. Bu durumda, yerel mahkemece. İstemin tümden reddine karar yerilmek gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı biçimde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya uygun görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 21.12.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972