 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas No: 2000/8766
Karar No: 2000/11911
Tarih : 21.12.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TAZMİNAT
- ŞARTNAMEYE UYGUN OLMAYAN DOLGU MALZEMESİ KULLANILMASI
- RUHSATSIZ KAZI YAPILMASI NEDENİYLE UĞRANILAN ZARAR
Davacı Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili Avukat Neşe D... tarafından, davalılar Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. ve P... Elektrik Makina San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine 8/5/1998 gününde verilen dilekçe ile davalılarca Aykome yönetmeliğine aykırı alt yapı çalışması yapılması nedeniyle 3.782.540.040 liranın tazmininin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; 1.432.040.000 TL'nin davalılardan müştereken müteselsilen. 2.350.500.000 liranın ise davalı Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş."den alınmasına dair verilen 23/3/2000 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalılar tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava. davalılar tarafından Aykome Yönetmeliğinin 22. maddesine göre şartnameye uygun olmayan dolgu malzemesi kullanılması ve ruhsatsız kazı yapılması nedeniyle uğranılan zararın ödettirilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece istem kısmen kabul edilmiş, karar davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Büyükşehir Belediyesinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında 3030 sayılı Yasanın 6. maddesinde Büyükşehir Belediyelerinin görevleri sayılmıştır. 7. maddesinde de alt yapı hizmetlerinin, Büyükşehir Belediyesi Başkanlığında hazırlanacak bir yönetmeliğe göre yürütüleceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükme dayanılarak hazırlanan Büyükşehir Belediyesi Koordinasyon Merkezleri ve Fon Yönetmeliğinin 34. maddesine dayanılarak kabul edilen Ankara Büyükşehir Belediyesi Alt Yapı ve Koordinasyon Merkezi Kuruluş, Görev, ; Yetki, Çalışma ve Usulleri Yönetmeliğin (AYKOME yönetmeliği) 22. maddesinin ;c bendinde "...Kazıdan çıkan hafriyatın dolguda kullanılması halinde kazının metre küp birim fiyatının beş katı ceza alınır" ve aynı maddenin (J) bendinde ise, "kazılan yerin bir süre sonra çökmesi halinde çöken kısmın bedeli ilgili müdürlüklerce ve AYKOME'ce hazırlanan kesife göre üç kat cezalı tahsil edilir'' hükümleri yer almaktadır. Maddenin diğer bentlerinde de yapılanısın beş veya on katı ceza alınacağı, 28. maddede de, usulüne uygun yapılmayan inşaatlarda uyarıya uyulmadığında 22. maddede öngörülen "Müeyyidelerin" uygulanacağı belirtilmiştir. Böylece 22. maddenin tazmin esasına dayalı bir hüküm olmayıp, ceza hükmü olduğu kabul edilmek gerekir.
Tazminat, verilen zararın karşılanmasını içerir. Mal varlığındaki azalmayı gidermeye yöneliktir. Oysa hükme dayanak yapılan 22. maddede; oluşan zararın aynen değil, maddede belirtilen oranlarda artırılarak alınması kabul edildiği için de bu madde de öngörülen yaptırım bir ceza niteliğindedir.
Öte yandan belediyelere ait vergi, resim, harç ve para cezalan 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun'un 1. maddesi uyarınca, bu yasanın 54 ve devamı maddelerinde açıklanan yönteme göre ödetilecektir. Bu nedenle, davacının 6183 sayılı Yasanın hükümlerine göre işlem yapması gerektiğinden, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi gerekmektedir. Yerel mahkemece bu yön gözetilmeksizin yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına ve peşin alman harcın istek halinde geri verilmesine 21.12.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.