YARGITAY

 

 

ÖZETİ : Basının haber verme hakkı gerçeklik güncellik kamu yararı toplumsal ilgi konu ile ifade arasında düşünsel bağlılık  temel kuralları ile sınırlıdır. Eleştirinin söz konusu olabilmesi için  yayının gerçek olgulara dayanması gereklidir. Davalı taraf yeterli araştırmayı yapmış olmalıydı. Bu nedenle yayınlanan hukuka uygun olmadığı belirtilmektedir.

 

Davacı Atan D.... vekili Avukat Ünsal P.... tarafından, davalı Star TV Hizmetleri AŞ Genel Müdürlüğü aleyhine 16.9.1998 gününde verilen dilekçe ile yayın yoluyla kişilik haklarının saldırıya uğramasından doğan maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın reddine dair verilen 2.3.2000 günlü kararın Yargıtayda duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 14.11.2000 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat Altan P.... ile karşı taraftan davalı şirket vekili Avukat Süheyla Ş... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Dava, yayın yoluyla kişilik haklarının saldırıya uğramasından doğan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, dava reddedilmiş, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davaya konu edilen yayında; davacının yazarı olduğu "İlköğretim Milli Tarih G" isimli kitapta yanlış bilgilere yer verildiği, "yıllardır bildiğimiz Anadolu Selçuklu Devletinin adının Türkiye Selçuklu Devleti, Altınordu Devletinin adının Altınorda Devleti yapıldığı, kitaplardaki bilgi yanlışının fazlalığı nedeniyle düzeltme olanağı bulunmadığı" anlatılmıştır.

Gerek mahkemece bilgisine başvurulan bilirkişi görüşleri, gerekse dosyaya delil olarak sunulan Milli Eğitim Bakanlığı müfredat programından, davacıya ait kitaptaki yanlış olarak tanıtılan bölümlerin aslında yanlış olmadığı anlaşılmaktadır.

Basının haber verme hakkı gerçeklik, güncellik, kamu yararı, toplumsal ilgi, konu ile ifade arasında düşünsel bağlılık temel kuralları ile sınırlıdır. Eleştirinin söz konusu olabilmesi için, yayının gerçek olgulara dayanması gereklidir. Davalı taraf, kitaptaki bilgilerin yanlışlığını ileri sürmeden önce bu konuda yeterli araştırma yapmamıştır. Şu durumda yayınların hukuka uygun olduğundan sözedilemez. Mahkemece, uygun görülecek miktarda tazminata hükmetmek gerekirken yazılı gerekçe ile davanın tümden reddedilmiş olması doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA ve temyiz eden davacı yararına takdir edilen 65.000.000 lira duruşma avukattık parasının dava!ı şirkete yükletilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 14.11.2000 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Davacı, yapılan yayınla kişilik haklarının saldırıya uğradığım iddia etmiştir. Mahkemece, yayının hukuka aykırı olmadığı gerekçesi ile dava reddedilmiştir. Davacının temyizi üzerine yayında saldırı bulunduğu gerekçesi ile karar bozulmuştur. Bozma gerekçesine katılamıyorum. Şöyle ki;

Dava, davacı tarafından yazılan kitapta yer alan bazı bilgilerin yanlış olduğunu konu olan yayından kaynaklanmaktadır. Yayında, Milli Tarih adlı ders kitabında, Türkiye Selçuklu Devleti ile, Altınorda Devleti biçimindeki isimlerin tarih bakımından yanlış olduğu, doğrusunun Anadolu Selçuklu Devleti ve Altınordu Devleti olması gerektiğidir. İşte davacı, bu şekildeki isimlendirmenin tarih bakımından doğru olduğunu belirterek eldeki bu davayı açmıştır.

Bir defa yayında önemli biçimde kamu yaran bulunduğu ve güncel olduğu tartışmasız kabul edilmelidir. Yayının gerçeklik öğesi önem taşımaktadır. Dava konusu yayında davacı tarafından yazılmış olan Milli Tarih kitabında Anadolu Selçuklu Devleti yerine, Türkiye Selçuklu Devleti yine Altınordu Devleti yerine de Altınorda Devleti isimlerinin yazılmış olmasının doğru olmadığı ifade edilmiştir. Yayının ana teması budur. Böylece yayında özle biçim arasındaki dengede korunmuştur. Böyle bir yayının gerçekliğine gelince, tarih kitaplarında Anadolu Selçuklu Devleti olduğu ve bu şekilde okutula geldiği bilinen bir gerçektir. Nitekim davacı da, 1992 yılına ait kitabının baskısında Anadolu Selçuklu Devleti ve Altın Ordu Devleti isimlerini kullanmasına karşın, her nedense bu isimleri değiştirmiştir. Bir tarih kitabının yazımında, bir özel isim birden fazla adlandırılabiliniyorsa veya bu güne kadar ki bilgilerden farklı bir anlamı da bulunabiliyorsa, bunların ikisi birden kullanılmalı ve gerçeği budur ancak şu isimle de adlandırılabilir biçiminde bir not düşülmelidir. Aksi halde bir şeyin iki isminin olmadığı sonucuna varılır. Bunu okuyan genç dimağlar, davacının 1992 yılındaki kitabının baskısında başka, 1996 yılındaki kitabında başka isimlerle karşılaşabilir ve kendi okuduklarının doğru olduğunda direnebilirler ve bunda da haklıdırlar. Konu ile ilgili olarak dinlenen tarihçi bilirkişide, Türkiye Selçuklu Devleti isminin daha çok siyasal amaç için kullanıldığını belirtmiştir. Öğrenciye verilecek bilginin net biçimde tarihi gerçeği yansıtması siyasi bir içerik taşımaması gerekir. Bu bakımdan davanın reddedilmesinde bir usulsüzlük olmadığı düşüncesi ile bozma gerekçesine katılamıyorum. Kararın onanması gerektiği düşüncesindeyim.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972