YARGITAY İLAMI

Davacı Fatma G... vekili Avukat İbrahim K... tarafından, davalı T.C. M... Bankası Mensupları S... Vakfı aleyhine 25/12/1998 gününde verilen dilekçe ile davalı vakıftan emeklilik hakkı kazandığının tespitinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; iş mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin reddine dair verilen 28/12/1999 günlü kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Davacı davalı vakıf aleyhine açtığı bu davada dava tarihinden geçerli olmak üzere vakfın üyesi ve vakıftan emeklilik hakkına sahip bulunduğunun tesbitini istemiştir.

Yerel mahkemece, davaya iş mahkemesinde bakılacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Uyuşmazlığın çözümü ve görevli mahkemenin belirlenmesi konusunda gözönünde tutulması gereken 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nün 134. maddesinin bir gereği olarak bu yasanın uygulamasından doğan davalara iş mahkemesinde bakılacağı hüküm altına alınmıştır. Üzerinde durulması gereken husus, davalı vakfın statüsü gereği vakıftan yararlananlarla vakıf arasında çıkacak uyuşmazlıkların 506 Sayılı Kanundan doğup doğmadığı noktasında toplanmaktadır. Konunun açıklığa kavuşması için anılan yasanın 128. maddesi ile geçici 20. maddesi hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Yasanın 128. maddesinde sözü geçen sandıkların kurulmuş olanlarının faaliyetlerine devam edebileceği ve bu tür sandıkların yeniden kurulabilecekleri belirtilmiş bulunmaktadır. Bu sandıkların faaliyetlerinin işverenin sigorta bakımından mükellefiyetlerini engellemeyeceği de maddenin ikinci bendinde belirtilmiştir. Geçici 20. maddede ise; adı geçen kuruluşların bu kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde statülerinde belli değişiklikleri yaptıkları takdirde, bu teşekküllerin ve sandıkların personeli, iş bu kanun uygulamasında sigortalı sayılmazlar denilmektedir.

Sosyal Sigortalar Kanunu'nün esas düzenleme amacı, hizmet sözleşmesine göre çalışanları eksiksiz sosyal güvenceden yararlandırmaktadır. Yasanın yürürlüğünden sonra kendi amacı doğrultusunda faaliyet gösterecek kuruluşların yeniden kurulmasına izin vermemiş, ancak; daha önce kurulmuş olan ve birer müessese haline gelmiş kuruluşların statülerini bu maddede öngörüldüğü biçimde düzenleme yapmaları durumunda, onların çalışmalarına izin verileceği öngörülmüştür. Bu şekilde faaliyetlerine izin verilen kuruluşlardan yararlananların sigortalı sayılmayacakları da maddede belirtilmiş bulunmaktadır. Önemle üzerinde durulması gereken nokta, gerek 128. maddede gerekse geçici 20. madde de sözü geçen kurul usların varlık nedeninin ve yapılarının 506 Sayılı Yasa ile düzenlenmemiş oluşlarıdır. Hatta bu kuruluşların 506 Sayılı Kanundan öncede var olduklarıdır. Bu kuruluşlar başta Dernekler Kanunu olmak üzere genel hükümlere göre kurulan ve faaliyetlerini devam ettiren mensupları ile ilişkilerinin düzenlenmesinde de genel hükümlerin uygulandığı kuruluşlardır. Bundan dolayıdır ki, davalı kuruluş ile üyeleri arasında çıkacak uyuşmazlıklara ve özellikle somut olayda ki durumlarda olduğu gibi, 506 Sayılı Yasa hükümlerinin uygulanması düşünülemez. 506 Sayılı Yasa 128. madde ile yeni bir müessese kurmamış kurulmuş olan müessesenin yaşamasına olanak sağlamıştır. Geçici 20. madde ile de yine yeni bir müessese kurulmamış, kurulmuş ve faaliyetini devam ettirmekte olan müesseselerin üyelerinin sigortalı sayılmayacakları belirlemiştir. Sırf bu belirlemelerin bu kanunda yapılmış olmasını bu müesseselerin bu kanunla kurulmuş müesseseler durumuna getirilmesi sonucunu doğurmaz. Bu müesseselerin birer sosyal güvenlik kuruluşları olmaları bunlarla, üyeleri arasında çıkan uyuşmazlıkların İş Mahkemelerinde görülmesi sonucunu doğurmaz.

Mahkemelerin görevi yasa ile belirlenir. Anılan maddelerde davaya İş Mahkemesinde bakılacağına dair bir kural bulunmamaktadır. Bu nedenle uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde çözümlenmesi gerekir. Mahkemenin davaya İş Mahkemesinde bakılacağı gerekçesi ile görevsizlik karan vermesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA ve peşin

alman harcın istek halinde geri verilmesine 22/6/2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972