Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E : 1999/10478
K : 2000/1598
T : 22.02.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
Davacı Doğu P... vekili Avukat Ayhan S... tarafından, davalı Aydın D... vd.leri aleyhine 18/5/1999 gününde verilen dilekçe ile basın yoluyla kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece davanın reddine dair verilen 7/10/1999 günlü kararın Yargıtay'da duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 22/2/2000 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili Avukat Ayhan S... geldi, karşı taraftan davalılar vekili gelmedi. Açık duruşmayı başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlenildikten sonra tarafa duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
Dava, basın yolu ile kişilik haklarına saldırıdan dolayı manevi tazminat isteğine ilişkindir.
Davacı Radikal Gazetesinin 14 Şubat 1999 günlü sayısına ek olarak dağıtılan Radikal İki Gazetesi'nin sekizinci sayfasında "P... neyin ürünü?" başlıklı yazı içeriğinden, "Yaptığı atraksiyonlarla Muazzez A... kadar ünlü olma arzusunu açık eden" "Solun starı olma heveslisi Doğu P...",''Aslında Türkiyedeki aklı başında her solcu bilir ki, P...'in ve arkadaşlarının dediklerini,düşüncelerini de dikkate almamak gerekir","P..."i ciddiye almayacak kadar haysiyet ve aklıselim sahibi olduğum için"," Doğu P...'in tez diye sunduklarını çürütmek gibi ebleh bir çabaya asla girmiyeceğini". "Üstelik P..." in tezleri kaba bir stand-up komedisi metni bile olamıyacak kadar düşünce yoksunu","" P... insan cinselliğini ancak belden aşağıda olup bitenlerle algılayabiliyor.?, bir deliğe girmesini cinsellik sanıyor", "P... eşcinsel olmayı düşünmüş olmakla, onun meşrebine yaraşır diller söyleyerek kestaneyi çizdirmekle" eş tutuyor." "70'lerin Alman pornolarını andıracak kabalıktaki bu metin"," P...'in taşıdığı faşizan ruh aynı Naziler gibi insanı bir biyolojik makineye indirgiyor" "Marksizim ilk harfinden bile haberi olmayan P..." "Bütün beyin hücrelerine homotobi ve hotorosekzim sinmiş olan P..." "Günü gelince Kürtlere günü gelince Orduya'ya sırtını dayayan P..." "P... acaba neyin defolu ürünüdür" ve benzeri sözcükleriyle kişilik haklarına saldırıda bulunulduğunu ileri sürerek manevi tazminat ve yayın isteklerine bulunmuştur.
Yerel mahkemece istekler "yazıda sert ve öfkeli bir ifade kullanılmakla beraber davacının kişilik haklarına yönelik bir tecavüz söz konusu olmayıp insan haklan bağlamında seksüel ayrımcılığın eleştirisi yapılmaktadır. Gerçektende üyesi olduğumuz Avrupa Konseyine üye ülkelerde hetoroseksüellerinkiyle ilişkin geleneksel dışlamayı radikal şekilde elemine eden ve bu çiftlere heteroksesuellerinkiyle benzer medeni ve sosyal haklar tanıyan yasaların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bunların en yenisi 13 Ekim 1999 de Fransız Parlementosunda kabul edilen Pacte civil de la Solidarite yasasıdır. Seksüel ayrımcılığı yasaklayan benzer bir yasada Avrupa Parlementosunun gündeminde bulunmaktadır. Homoseksüellere hukuki himaye getiren tüm bu yasaların hareket noktasında hukuki planda insan haklan olgusu felsefi ve sosyal planda ise dogmatik değerleri reddeden rolativist düşüncenin etkisi vardır.Davaya konu yazıda bu persfektif ve içerikte olup davacının kişilik haklarını ihlal edici unsurlar taşımadığı" gerekçesiyle red edilmiştir.
Dava konusu yazı, davacı tarafından kaleme alınan 3-6 Şubat 1999 günleri Cumhuriyet
Gazetesinde yayımlanan "Eşcinsellik cinslerarası eşitsizlik ürünüdür" başlıklı bir incelemenin
eleştiridir.
Kişilik haklarına saldırının normatif dayanağı Medeni Kanunun 24 ve Borçlar Kanununun 49.maddeleridir.Her iki maddenin ortak öğesi hukuka aykırılıktır.
Hukuka aykırılığı hukuka uygun hale getiren öze ilişkin koşullar gerçeklik, güncellik ve kamu yararıdır. Biçime ilişkin koşul ise anlatım ve sergilenişte dengeli davranıştır.Bu koşullardan birine aykırı eylem hukuka aykırı olup tazminatı gerektirebilir.
Basın yoluyla kişilerin düşünceleri eleştirilirken konu bilimsel bir yaklaşımla ele alınmalı ve yasa ile ahlak kurallarının çerçevesinde kalarak kamu oyunu bilgilendirmek ve toplumu daha ileriye götürmeye katkıda bulunmaya çalışılmalıdır. Eleştiri bazen sert kinci ya da küçültücü olabilir.Ancak bu yapılırken dahi kamu yaran amacı aşılmamalıdır.Anılan sının aşan ifadeler basın özgürlüğünden yararlanamaz. Çünkü bu tür yasalar kamu yaran amacına değil kin, intikam nefret sansasyon gibi sübjektif amaçlara hizmet eder.
Davacı, eşcinsellik konusundaki incelemesini kendi ifadesi ile "toplumsal ve ideolojik
nedenler" doğrultusunda bir tez olarak ileri sürmüştür.Vardığı sonuçların tartışılması doğaldır.
Bilimsel acıdan eleştirilebilir. Davalı bir anlamda bunu yapmıştır Ancak davalı sık sık sübjektif yorumlarla konu dışına çıkarak, davacının kişiliğini hedef almıştır. Dava dilekçesinde yer alan sözlerle davacı küçük düşürülmüştür. Özle biçim arasında denge gözetilmemiştir. Bu durum eylemi hukuka aylan hale getir ve tazminatı gerektirir
Mahkemece, dava konusu yazı hukuki sosyal ve felsefi açıdan yorumlanırken davacının kişiliğine de saldırı da bulunulduğunun gözden uzak tutularak davanın reddedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA ve temyiz eden davacılar yararına takdir edilen 65000000 lira duruşma avukatlık parasının davalılara yükletilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 22.2.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini