 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/2279
Karar No : 1998/3818
Tarih : 22.5.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Türk Diş Hekimleri Birliği adına Avukat M.Emrah G... ile 1-B... Yayıncılık AŞ (B... Gazetesi) 2-Dinç B... 3-İskender B... adlarına Avukat Mutluhan K... aralarındaki dava hakkında Ankara Asliye 13.Hukuk Hakimliğinden verilen 14.7.1997 tarih ve 1996/609-1997/530 sayılı hükmün dairenin 25.12.1997 gün ve 1997/7794-1997/12251 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Davacı avukatı tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla 2797 Sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40 ve Yargıtay İç Yönetmeliğinin 18 ve Dairenin 15.1.1998 günlü ilke kararının 7.maddeleri gereğince öncelikle yapılan inceleme sonunda dosya incelendi gereği konuşuldu;
Dava manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacı Türk Diş kimleri Birliği B... Gazetesinin 18.6.1996 tarihli sayısın da yayınlanan "Diş Hekimleri hastalarına AİDS mikrobu bulaştırıyor" başlıklı yayının birliğin kişiliğine saldırı oluşturduğunu belirterek 1.000.000.000 TL. manevi tazminat isteminde bulunmuş, yerel mahkemece yayının saldırı nitelikli olduğu kabul edilerek 500.000.000 TL. manevi tazminata hükmedilmiş ve anılan karar Dairemiz Kurulunun çoğunluğu tarafından yayında tüm diş hekimleri değil bazı hekimleri amaçlandığından birliğini tazminat istemesine olanak bulunmadığı, yayın dolayısı ile konuşması çarpıtılarak yayınlanan kişinin açtığı davada tazminata hükmedildiği bu nedenle davacı tüzel kişiye dava açma hakkı tanınamıyacağı gerekçesiyle bozulmuştur.
Meslek kurulumu, o meslek mensuplarını genel anlamda temsil eden ve onların menfaatlerini koruyan organ durumundadır. Üyelerin bireysel münasebetleri bakımından onlar adına meslek kuruluşunun dava açması istisna olup özel düzenlemenin bulunduğu durumlarda mümkün ise de, somut olaydaki gibi, tüm meslek mensuplarını veya bunlardan isimleri belli olmayan bir bölümünü ilgilendiren meselelerde, meslek kuruluşunun bu özelliği nedeniyle tüzel kişi adına hareket etme yetkisi vardır. Hatta bu konuda davranışta bulunma görevi ile hükümlüdür. Bu husus bir bakıma meslek kuruluşunun oluşun nedenlerinden en önemlisidir. Özellikle mensuplarının hangilerinin hedef alındığı belli olmayan ve bu nedenle meslek mensuplarının bireysel davranışta bulunması halinde matubiyetin gündeme geleceği hallerde, meslek kuruluşunun aktivitesi önem kazanır.
Dava konusu birliğe üye diş hekimlerinin hastalarına AİDS mikrobu bulaştırdığı yolundaki yayının gerçek. olmadığı, yayında birliğin denetim görevini. gereği gibi yerine getirmediğini" vurgulandığı ve davacı birliğin tüzel kişiliğine saldırıda bulunulduğu sabit olduğu gibi birlik başkanının tazminat isteminin kabulü yönünde hüküm kurulmuş olması da yerel mahkeme kararının bozulmasına gerekçe oluşturmaz. Yerel mahkeme kararının onanması gerekirken bozulmuş olması, açıklanan ilkelere ve somut olaya uygun düşmemiştir.
Açıklanan nedenlerde davacı vekilinin belirtilen karar düzeltme isteği HUMK.nun 440 ve 442. maddelerinde yer alan hükümler gereğince kabul edilmeli, bozma kararı" kaldırılmalı ve hüküm gösterilen nedenlerle onanmalıdır.
SONUÇ : Davacının karar düzeltme isteminin kabulüne Daire Kurulunun 25.12.199 7 gün,
Esas 1997/7794-Karar 1997/12251 sayılı bozma kararının kaldırılmasına belirtilen nedenlerle kararın ONANMASINA ve aşağıda yazılı onama harcının önce temyiz eden davalılara yükletilmesine ve karar düzeltme isteyen davacıdan peşin alınan ret karar harcının istek halinde geri verilmesine 22.5.1998 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY AÇIKLAMASI
Önceki bozma ilamında gösterilen nedenlerle çoğunluğun onama kararına katılamıyoruz.