 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas No : 1996/3297
Karar No : 1996/5415
Tarih : 13.6.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda.ilamda yazılı nedenlerden dolayı 102.491.666 liranın yasal faiziyle birlikte davalılar Halk Bankası ile Keçiören Tapu Sicil Müdürlüğüne izafeten Maliye Hazinesinden alınarak davacıya ödenmesine, davacının manevi tazminat talebi ile davalı Adalet Bakanlığı hakkındaki davasının reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı Reyhane D... ile davalılar avukatı taraflarından temyiz edilmesi üzerine tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi gereği görüşüldü:
1-Dava tazminat istemine ilişkindir. Dava dışı Mehmet Ç... eşi Hatice Ç...'e ait apartman dairesini Halk Bankasına olan 100.000.000 liralık borcu için 20/9/1991 gün ve 6454 yevmiye nolu serbest dereceden istifadeli olarak ipotek edilmiş, 150.000.000 liralık ikinci kısım borç için ise 14.5.1992 gün ve 3116 yevmiye nolu işlem ile ilk ipotek şartları aynı kalmak kaydı ile ipotek bedeli 250.000.000 liraya yükseltilmiştir. İlk, ipotek işleminin tesisi için ipotek edilen taşınmaz borçlu eşine ait olduğundan Ankara 16.Sulh Hukuk Mahkemesinin 20.9.1991 gün ve 991/1234 Esas, Karar 1991/993 sayılı kararı ile Medeni Kanunun 169.maddesine göre izin alınmış, keza ipotek bedelinin 250.000.000 liraya yükseltilmesi için de Ankara 16.Sulh Hukuk Mahkemesinin 13/5/1992 tarih ve Esas 1992/447 Karar 1992/409 sayılı kararı ile izin verilmiştir.Borcun zamanında ödenmemesi üzerine davalı Banka tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip işlemi yapılmış ve taşınmaz ihale ile 7/2/1994 tarihinde davacı Reyhane D...'ya satılmıştır.Satış işlemi sonrası icra memuru ihale feshine ilişkin bir dava olup olmadığını icra hakimliğinden sormuştur.Dava dışı Mehmet Ç... ve Hatice Ç... tarafından Ankara 7.İcra Hakimliğinin Esas 1994/100 sayılı dosyası ile ihalenin feshi istenilmiş ancak, feshi gerektirecek neden olmadığından dava reddedilmiştir. İhale feshi davası devam ederken dava dışı Hatice Ç... Ankara 7.İcra Hakimliğinin 1994/339 esasında kayıtlı davayı açarak Sulh Hukuk Hakiminin izni olmadan tesis edilen ipoteğin geçersiz olduğundan ödeme emri ve takibin iptalini istemiş ve istem doğrultusunda 6.10.1994 tarihinde verilen takibin iptaline ilişkin karar yasal yollardan geçerek kesinleştiğinden, icra memuru, davacının tescil için gereken işlemin yapılması istemini reddetmiş ve 251.000.000 lira ihale bedeli kendisine ödenmiştir. İ hale bedelini döviz olarak borçlanarak tamamladığını ve eşinin emekli maaşı ve
döviz birikimlerinin bu ihale bedelini ödeyebilmesi için kullanıldığını bedelin yatırılması ile iade edilmesi arasında geçen sürede paranın döviz olarak değer kaybettiğini belirterek 500.000.000 lira tazminat isteminde bulunmuş mahkemece davacı zararı yıllık %30 oranında faiz üzerinden hesaplanarak 102.491.666 liranın davalı Banka ve Hazineden tahsiline karar verilmiştir.
Dava dosyası eki olan dosyalardan medeni kanunun 169.maddesi uyarınca eşin kocası lehine ipotek verme işleminden önce Sulh Hukuk Mahkemesinden izin alındığı ipotek akit tablosu ve Sulh Hukuk Mahkemesi dosya örneğinden anlaşıldığı halde bu davada kesin ve bağlayıcı hüküm niteliği taşımayan icra hakimliğinin takibin iptaline ilişkin kararına dayanılarak davalılar Halk Bankası ve Hazinenin sorumluluğu yoluna gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Davalı Adalet Bakanlığının temyizine gelince Dava haksız eylem nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olup Bakanlık hakkındaki dava reddedilmiştir. Yürürlükteki avukatlık asgari ücret tarifenamesine göre reddedilen maddi ve manevi tazminat kalemleri üzerinden ayrı ayrı avukatlık ücreti hesaplanarak hükmedilmesi gerekirken tarifeye aykırı şekilde karar verilmiş olması da bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle davalı banka ve Hazine (2) sayılı bentteki nedenlerle davalı Adalet Bakanlığı yararına BOZULMASINA bozma nedenine göre davacının ve davalılar Banka ve Hazine'nin öteki itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve temyiz edenlerden davalı bankadan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 13.6.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.