 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas No : 1996/13941
Karar No : 1997/2095
Tarih : 7.3.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
1-Sena A... 2-Sabit Ç... adlarına Avukat Aziz Z... ile 1-İlyas K... 2-Fikre t M... adlarına Avukat Zafer K... aralarındaki dava hakkında Ankara Asliye 16.Hukuk Hakimliğinden verilen 22.4.1996 tarih ve 1995/216-1996/273 sayılı hükmün dairenin 8.10.1996 gün ve 1996/6950-1996/9046 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Davalılar avukatı tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla 2797 Sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40 ve Yargıtay İç Yönetmeliğinin 18 ve Dairenin 15.1.1997 günlü ilke kararın 7 . maddeleri gereğince öncelikle yapılan inceleme sonunda dosya incelendi gereği konuşuldu:
1-Temyiz ilamında bildirilen gerektirici nedenler karşısında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun değişik 440. maddesinde sayılan nedenlerden hiçbirine uygun olmayan aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan öteki karar düzeltme istemlerinin reddi gerekir.
2-Dava trafik kazasından doğan maddi ve,; manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı Fikret M...a ait" olup diğer davalı İlyas K...'in sürücülüğünü yaptığı araçta bulunan davacıların desteği Sadi A... aracın Göksu nehrine uçması sonucu vefat etmiştir.
Davalılar vekili, desteğin araçta hatır yolcusu olarak bulunduğunu savunmuş; davacı yan buna karşı çıkmış, yerel mahkeme ise olayda hatır taşımasının olmadığını kabul ederek hüküm kurmuştur.
Hukukumuzda, hatır taşımasıyla ilgili olarak tanım ve özel bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Hatır taşıması, insan, hayvan ve eşyanın bir yerden başka bir yere hatır için yani karşılık alınmaksızın taşınması olarak tarif edilebilir'. Bu taşıma nedeniyle bir bedel, ücret alınmamakta ve taşıyana bir çıkar sağlanmamaktadır. İşte bu yüzden, destekten yoksun kalanların hakları ve sorumluların yükümlülükleri BK.nun genel, ilke ve hükümlerine göre belirlenirken, olayın özelliğine, "hal ve mevkiin icabına ve hatanın ağırlığına göre"de hakim tazminat kapsamını takdir eder. Başka bir anlatımla, hak sahiplerinin gerçekleşen zararlarını karşılamak üzere belirlenen tazminattan uygun bir miktar ya da- oranda indirim yapılır.
Somut olaya gelince: Davacı Sema A... ve davalılar birlikte aynı kooperatifin üyeleri (ortağı)dirler. Aynı zamanda kooperatifin yöneticisi olan davalılar, olay günü Silifke'ye giderlerken aynı araçta davacıların desteği de özel işi; eşinin satışını düşündükleri kooperatif payı için yolcu olarak bulunmaktadır. Taraflar ailecek tanışan, zaman zaman birlikti geziler yapan kişilerdir. Dosyada bulunan ve desteğin kooperatifin işi için götürüldüğüne kanıt olarak sunulan 23.11.1994 tarihli yazı, içeriği, bu yoldaki savı doğrular mahiyette değildir. Kaldı ki, biran için öyle dahi yorumlansa davacı eşinin de üyesi olduğu kooperatifteki davalıların çıkarı ne kadarsa davacı yanın çıkanda o kadardır. Ayrı tüzel kişiliği olan kooperatifle davalıları özdeşleştirmek de mümkün değildir. Aksine bir yorum için davalıların bu yolculuk için kendi arabalarına kooperatiften ücret aldıkları da iddia ve ispat edilmeliydi.
O halde, hangi yönden bakılırsa bakılsın olayda hatır taşımacılığı vardır; BK.nun 43. maddesinin uygulanmaması, yerel mahkeme kararının b o zül iti asını gerektirir. Dairemizin onama kararıyla, olaydaki bu maddi ve hukuki olgu her nasılsa gözardı edildiğinden onama kararı kaldırılmalı yerel mahkeme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda 2.bentte açıklanan nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulüyle; 8.10.1996 tarihli dairemiz onama kararının kaldırılmasına ve davalılar yararına yerel mahkeme kararının oyçokluğu ila BOZULMASINA diğer itirazların yerinde olmaması nedeniyle oybirliğiyle REDDİNE, ve davalılar yararına takdir edilen 6.000.000 lira duruşma avukatlık parasının davacılara yükletilmesine ve önce alınan onama harcı ile peşin alınan ret karar harcının istek halinde davalılara geri verilmesine 7.3.1997 gününde karar verildi.
K ARŞI OY AÇIKLAMASI
Yerel mahkeme kararının gerekçesinde yazılı olduğu gibi olayda BK.nun 43. maddesinin uygulanmasını gerektirir "hatır taşıması" yoktur. O nedenle çoğunluğun karar düzeltme isteğinin kabulüne yönelik kararlarına katılamıyoruz. Karar düzeltme isteğinin tümden reddi gerektiği görüşündeyiz.