KARAR ÖZETİ Hayvan idare edenin sorumluluğu kusura dayanmayıp, tıpkı adam çalıştıranınsorumluluğunda olduğu gibi bir sebep sorumluluğudur. Bu nedenle, hayvanların verdikleri zarardan dolayı, hayvan idare edenin tazminata mahkum edilebilmesi için, zarar görenin, hayvan idare edenin kusurunu ayrıca kanıtlanması gerekmez. Aksine, hayvan idare eden kişi, ancak BK.nun 56. maddesinde ifade edilen "kurtuluş beyyinesi"ni kanıtlayabildiği takdirde sorumluluktan kurtulabilir.

 

 

 

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin hükmün davacı avukatı tarafından duruşma istekli olarak temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği görüşüldü:

 

Davacı, davalıya ait köpeğin ısırması sonucu maddi ve manevi zarara uğradığını ileri sürerek tazminat isteminde bulunmuş; davalı köpeğin iki yıldır bakıcısının idaresinde olduğundan husumetin ona yöneltilmesi gerektiğini, davacının kendi fiili ile zararın doğumuna yol açması nedeniyle Borçlar Kanununun 44. maddesi karşısında sorumlu olamayacaklarını savunmuş; mahkemece, davalının tüm önlemleri almış olduğu için doğan zarardan sorumlu olamayacağı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

 

Hayvan idare edenlerin sorumluluğunu düzenleyen Borçlar Kanununun 56. maddesine göre; "Bir hayvan tarafından yapılan zararı o hayvan kimin idaresinde ise o kimse hal ve maslahatın icap ettiği bütün dikkat ve itinayı yaptığını yahut bu dikkat ve itinada bulunmuş olsa bile zararın vukuuna mani olamayacağını ispat etmedikçe tazmine mecburdur". Hayvan idare etmekten (hayvanı idaresi altında bulundurmaktan) amaç, ondan iktisaden ve fiilen yararlanmaktır. Hayvandan sadece zevk için yararlanmak amacıyla onu eli altında bulunduran da hayvan idare edendir. Buna mukabil, hayvanın bakıcısı, hayvandan iktisaden faydalanmak maksadıyla onun zilyedi olmadığı ve sadece yardımcı sayıldığı için (hayvanı idare eden) sayılamaz. Onun için bakıcı Borçlar Kanunu md. 56'ya göre sorumlu değildir; kişisel kusurları varsa ancak BK. 41 maddesi gereğince sorumlu olabilir. Hayvanın gözetimi ehil bir yardımcı kişiye bırakılsa ve bu yardımcı kişinin özen ödevine aykırı davranışı (kusuru) sonucu hayvan bir zarara sebebiyet yerse; bu durumda da hayvan idare edenin bir kusurundan söz edilemeyeceği halde, o zarardan sorumludur. (Çünkü hayvan idare edenin sorumluluğu kusura dayanmaz; onun sorumluluğu (tıpkı adam çalıştıranın sorumluluğunda olduğu gibi) bir sebep sorumluluğudur. Bu bakımdan hayvanların verdikleri zarardan dolayı onu idaresinde bulunduranın tazminatla mahkum edilebilmesi için, zarar görenin, o kimsenin ayrıca kusurunu ispat etmesi gerekmez. Aksine, hayvan idaresi altında bulunan kişi BK. md. 56'da tanınmış olan (kurtuluş beyinnesini) ispat edebildiği takdirde ancak sorumluluktan kurtulabilir.

 

Borçlar Kanununun 44. maddesindeki, zarar görenin zararın doğumuna veya çoğalmasına birlikte sebep olması hallerinde hayvan idare edenin sorumluluk derecesi zarar görenin kusurunun şekli ve derecesine göre ya azaltılır, veyahutta tamamen ortadan kalkar.

 

İnceleme konusu olaya gelince: Davacının olay günü saat 24.00 sıralarında davalıya ait bahçe içerisinde bulunan K   Bar'ın bahçe kapısından bara girmek amacıyla bahçeye ve oradan da bara girmek istediği anda, davalının maliki olduğu kurt köpeğinin saldırısı ve ısırmasına maruz kalarak-yaralandığı tartışmasızdır. Köpeğin bakıcısının o civarda kapıcılık yapan Senayi olduğu köpeği işyerinin içine bıraktığı ve köpeğe su vermek için aşağıya indiği ve işyerinin kapısının da o anda' açık olduğu, davacının barın kapısından içeri girdiğinde köpeğin saldırısına maruz kaldığı adı edilenin ifadesi ile anlaşılmaktadır. Gerçi olay sırasında barın kapalı olduğu ve buna rağmen davacının bara girmek istediği anlaşılmakta ise de; bahçe kapısının açık olması ve saldırgan bir köpeğin kapısı açık bara bırakılması bakıcının özensizliğini (kusurunu) gösterir. Bakıcının bu kusurlu davranışından ise köpeğin sahibi olan davalı da hukuken sorumludur (BK. md. 55, 56). Öte yandan, davacının çalışır halde olmayan bara girmek istemesi ve bu konuda özensiz davranması şeklinde tezahür eden kusurlu hareketi ise (davalının sorumluluğunun niteliği itibariyle) illiyet bağını kesecek boyutta kabul edilemez. Ancak zarardan indirim nedeni olabilir.

 

Açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden davanın tümden reddedilmiş olması yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

 

SONUÇ Temyiz olunan kararın yukarda yazılı nedenlerle (BOZULMASINA) ve davacı yararına takdir edilen 6.000.000 lira duruşma avukatlık parasının davalıya yükletilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 6.2.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972