 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/8298
Karar no : 1995/8601
Tarih : 13.11.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazlı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin hükmün (..) temyiz edilmesi üzerine (...) gereği görüşüldü.
KARAR : Yayınlanmasında kamu yararı bulunan gerçek ve güncel bir haber verilirken bile özle biçim arasında denge kurulmalıdır. Yukardaki unsurları taşıyan, yayınlanmasında toplumsal ilgi bulunan bir haberin de verilişinde seçilen uslüp ve sözcükler aşağılayıcı, küçük düşürücü, incitici, abartılı olmamalıdır. Aksi halde salt bu nedenle dahi yayın, hukuka aykırı olur ve davacı tazminat istemekte haklı olur.
Somut olayda davalılar olayları anlatırken bu koşula uymamışlar ve gerçekliği dahi kanıtlanmamış haberi başlıkta "skandal" sözünü kullanarak aşağılayıcı biçimde vermişlerdir. Öyleyse davalı taraf uygun ve ılımlı bir tazminatla sorumlu tutulmalıdır.
SONUÇ : Yerel mahkemece bu yön gözetilmeksizin, kendi takdir edebileceği bir hususta aksi görüşü öneren bilirkişi raporuna göre davanın reddedilmesi bozmayı gerektirmiştir. (13.11.1995)
KARŞI OY YAZISI
Davacı, herbirin ortak sayısı yüzlerle ifade edilebilen kooperatiflerin birliğidir. "Çukobirlik" kısa adıyla bilinen bu tüzel kişi halka malolmuş haliyle Çukurova bölgesini ve halkını yakından ilgilendirmektedir.
Bu Kurumda bazı usülsüzlük ve yolsuzlukların olduğu, o tarihte CHP Genel Başkan Yardımcısı olan Veli Aksoy tarafından bir basın toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır. Açıklanan hususlar hemen hemen hiç yorum eklenmeden davalı gazete tarafından yayınlanmıştır. Hatta, Çukobirliğin Genel Müdürünün de yaptığı basın toplantısı, çok geniş bir biçimde ve yine yorumsuz olarak yayınlanmıştır.
İşte, bu yayınlar nedeniyle davacının kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu iddia edilmektedir ki, buna katılamıyoruz. Çünkü;
1- Haber yazıların yayınlanmasında, kamu yararı olup toplumu ilgilendirmektedir. İddialar, günceldir. Ayrıca, yayının kaynağı bir partinin genel başkan yardımcının basın toplantısında söylediği sözler, yaptığı açıklamalardır. Gazeteci için bu, yayınlanma koşullarını içeren gerçektir. Buradaki gerçeklik, yargılama sonucu oluşan bir mahkeme hükmü niteliğinde değildir. Olması da aranmaz. Nitekim, Yüksek 4. Hukuk Dairesi pek çok kararlarıyla, bir karakola yapılan şikayet nedeniyle olayın Emniyet'çe yayınlanan bültende yer alması dolayısıyla verilen haberler için "gerçekliği" kabul etmiştir. Zaten, sayın çoğunluk da bu görüştedir.
2- Ayrıldığımız, nokta, haberin veriliş biçimi ve seçilen sözcüklerin, özle biçim arasındaki dengeyi bozup bozmadığındadır. İhalelerde yapıldığı ileri sürülen yolsuzluklar ve particilik kaygısıyla işe adam almalar nedeniyle yayınlanan haberin "skandal" başlığıyla kamuoyuna sunulması haber içeriğine uygundur.
3- Basının özgürlüğü kendisi için değil, kamuoyu içindir; toplum içinder. Ülkede olanların ve olayların anlatımı neyi gerektiriyorsa, basın öyle yazabilmelidir. Kamuoyunun serbestçe ve sağlıklı biçimde oluşması için basının dili elbette incitici de olabilir. Yani bir haber yazıda ifadenin biçimini yaratan, muhatabın incinip üzülüp üzülmeyeceği değil, olanların ve olayların niteliğidir. Olayın toplumda kınanma derecesi, özle biçim dengesini yaratır.
4- Davamızın davacısı, tüzel kişidir. Tüzel kişilerin de kişilik hakkının varlığı, doktrinde ve uygulamada ittifakla kabul ediliyorsa da gerçek kişilere nazaran saldırının daha hoşgörülü karşılanması gereği de benimsenen bir görüştür. Nitekim, hiç gereği yokken mahkemece işin bilirkişi kuruluna inceletilip rapor alınması, bir noktanın aydınlanmasına katkıda bulunmuştur. Üniversite öğretim üyeleri olan bir profesör ve iki doçentten oluşan bilirkişi kurulu, hem yayınlarda hukuka aykırılığın olmadığını, hem de gerçek kişiye nazaran tüzel kişinin kişilik haklarının korunmasında daha müsamahalı olunması gerektiğini vurgulamıştır.
Bütün bu nedenlerle, yerel mahkemenin davanın reddine ilişkin kararının onanmasının uygun sonuç olduğunu düşündüğümden sayın çoğunluğun bozma görüşüne katılamıyorum.
Üye
O.Cengiz YÜKSEL