 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/5881
Karar no : 1995/7978
Tarih : 30.10.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındakimenfi tespit davası üzerine yapılan yargılama sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davalılar V.T.S. ve Tic.Ltd.Şti. ile M.K. haklarındaki davanın husumet yönünden reddine, davalı M.A. hakkındaki davanın kısmen kabulüyle davacı S.A.Bank'ın 1.915.765.146 lira borçlu olmadığının tespitine, fazla istemin reddine ilişkin hükmün davacı banka avukatı tarafından duruşma istekli olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde temyiz eden davacı banka adına Avukat C.O. gelmiş, diğer taraftan davalılar adlarına kimse gelmemiş olduğundan onların yokluğunda duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan hazır bulunanın sözlü açıklamaları dinlendikten ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonradosya incelendi, gereği konuşuldu.
KARAR : Dava, üçüncü şahıs davacı bankanın İcra ve İflas Kanunu'nun 89/III. maddesine dayanan menfi tespit davasıdır.
Mahkemece, icra takibi borçlularına yöneltilen davanın husumet yönünden reddine, davalı takip alacaklısı M.A. hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davacı bankanın 1.915.765.146 lira borçlu olmadığının tespitine ve fazla talebin reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı banka vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle İİK'nun 89/III. maddesinin açık hükmü nedeniyle üçüncü şahıs davacı bankanın menfi tespit davasını ancak takip alacaklısı aleyhine açabileceğine göre takip borçluları hakkındaki davanın husumetten reddine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı alacaklı M.A. tarafından Üsküdar 3. İcra Müdürlüğü'nün 1994/4546 esas sayılı dnosyası ile borçlular V.T.T. ve Tic.Ltd.Şti. ve M.K. haklarında 4.433.857.630 lira ilama dayalı alacaktan dolayı icra takibinde bulunulmuş ve bu nedenle davacı bankaya İİK'nun 89/I. maddesi uyarınca borçluların bankalarınki hesaplarından 4.540.083.146 liranın haczedildiği bildirilmiş ve yedigün içinde birinci haciz ihbarnamesine karşı koumaığ içneİİK'nun 89/III. maddesine göre üçüncü şahıs bankaya ikinci haciz ihbarnamesi çıkarılıp tebliğ edilmiş ve davacı bankayasal süre içinde menfi tespit davası açmıştır.
Dava dilekçesindeki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere davacı bankanın iddiası, takip borçlularının bankalarırndaki hesabının 2.624.318.000 lira olduğu birinci haciz ihbarnamesinin alınmadından sonra yedi gün içinde (Üsküdar 3'üncü icra müdürlüğü yerine) maddi hata sonucu Beyoğlu 3. İcra Müdürlüğü'ne "borçluların hesapları üzerindeki hacizve tedbir kararlarını da açıklayarak" bildirildiği ve açıklanan maddi hatalar sonucu ikinci haciz ihbarnaei muhaa odka yolundadır. Davacının bu iddiası, davalı alacaklı M.A.'nın 19.12.1994 günlü cevap dilekçesinde de aynen kabul edilmiştir. Hal böyle olunca, davaya konu takip borçlularının davacı bankada olup haczedilen hesaplarındaki paranın 2.624.318.000 liradan ibaret olduğunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
İİK'nun 89/III. maddesine dayanan menfi tespit davasının konusu, takip borçlusunun hiç veya haczedilen miktarda (olayımızda bankada parasının) bulunmadığına ilişkin bir iddia olabilir. O halde mahkemenin bu dava sonucunda vereceği hüküm, takip borçlularının davacı bankadaki haczedilen hesaplarında, 4.540.083.146 lira değil, 2.624.318.000 lira bulunduğunun tespitine ilişkin olmalıydı.
Öte yandan davacı vekilinin 16.1.1995 havale tarihli dilekçesine ekli belgelerden, borçlular hakkında ayrıca Beyoğlu 2. İcra Müdürlüğü'nün 1993/909 Tal. sayılı dosyası ile haciz işlemi yapıldığı ve bu icra müdürlüğünün 7.11.1994 günlü talimatı nedeniyle borçlular adına hesapta mevcut aynı miktar paranın icra dairesinin Beyoğlu Vakıfbank şubesindeki hesaba yatırıldığı ve davacı banka tarafından Beyoğlu 2. İcra Müdürlüğü'ne verilen 9 Kasım 1994 günlü cevap yazıda "hesap üzerindeki mevcut takyidatların- davalının yaptırdığı hacizden de bahsedilerek-" bildirildiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca davacı bankanın, borçluların hesaplarındaki hacizli olan mevcut yazılı miktardaki parayı tekrar davalının takip dosyasına yatırması gerekmez. Haczedilen para üzerindeki mevcut takyidatlar gözetilerek, İİK'nun 100 ve müteakip maddeleri uyarınca yetkili icra dairesince işlem yapılır. Mahkeme kararının gerekçesinde yer verilen (.... Ancak dava açıldıktan lsonra davlacı banka bu parayı 2.11.1994 tarihinde başka hesaba havale etmiştir...) şeklindeki gerekçe yanlış yoruma müsait görülmekle, yukarıda açıklama gerekli görülmüştür.
Açıklanan maddi ve hukuki esaslar ve HUMK'nun 438. maddesi gözetilerek, sonuç olarak doğru olan mahkeme kararına gerekçe ilave edilmek ve hüküm fıkrasına açıklık getirilmek suretiyle mahkeme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın hüküm fıkrasının 2. bendinde yazılı "Davalı M.A. hakkındaki davanın kısmen kabulüyle davalı S.A. Bank 1.915.765.146 lira borçlu olmadığının tespitine, fazla talebin reddine" sözcük dizisinin silinerek yerine "takip borçlularının davacı bankadaki haczedilen hesaplarında, 4.540.083.146 lira değil, 2.624.318.000 lira bulunduğunun tespitine" sözcük dizisinin yazılmasına ve yukarıda 2 no'lu bentte yazılı gerekçenin de mahkeme kararına ilavesine, davacının öteki temyiz itirazlarının da 1 no'lu bentteki nedenlerle reddiyle hükmün düzeltilmiş şekliyle ONANMASINA ve temyiz eden davacıdan peşin alınan harç 23.000.000 liradan alınması ve gereken onama harcı 124.500 liranın mahsubu ile geri kalan 22.875.500 liranın davacıya istek halinde geri verilmesine 30.10.1995 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.