 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E. 1995/1794
K. 1995/2450
T. 23.3.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
EDA DAVASI
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
TESBİT
KARAR ÖZETİ: Eda davası açılabilecek hallerde, tesbit dadavanın açılabilme koşulu da re'sen .nazara alınacak sebeplerdendir.
Ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen mallar hakkında, ancak bu davanın devamı sırasında tesbit davası açılabilir. Eğer ortaklığın giderilmesi davası sonuçlanmışsa, tesbit davasının sonucu ortaklığın giderilmesi kararına yansıtılamayacağından, tesbit davasının açılabilirlik şartı olan hukuki yararda bulunmayacaktır.
(743 s. MK. m. 627)
Taraflar arasındaki tesbit davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde davalılardan Hacer (Havva) avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
Davacı, müşterek gayrimenkuldeki muhdesatın bazı bölümlerinin kendisi tarafından yapıldığının tesbitini istemiş; mahkemece, istek gibi karar verilmiştir.
Eda davası açılabilecek hallerde tesbit davasının açılamayacağı genel kuraldır. Ayrıca, bir davanın açılabilme koşulu da re'sen nazara alınacak sebeplerdendir. Ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen mallar hakkında, tesbit davası açılabilmesi mümkün ise de; ön koşul, bu davanın ortaklığın giderilmesi davasının devamı sırasında açılmış olmasıdır. Bu durumda, ortaklığın giderilmesi davası tesbit davasını bekleyecek, verilecek karara göre ortaklığın giderilmesi davasında tesbit kararı da değerlendirilmek suretiyle hissedarların alacakları hisse nisbetleri tesbit edilecektir. Eğer ortaklığın giderilmesi davası sonuçlanmışsa tesbit davasının sonucu ortaklığın giderilmesi kararına yansıtılamayacağından, tesbit davasının açılabilirlik şartı da bulunmayacaktır.
Somut olayda, ortaklığın giderilmesi davasının sonuçlandığı ilgili dosyadan anlaşıldığı gibi, davacının dava dilekçesinde de açıkça yazılmış bulunmaktadır. Dava açıldığı sırada ortaklığın giderilmesi davası bulunmadığına göretesbit davasının açılabilmesi için ön şart olan hukuki yarar yoktur. Davacının varsa hakları eda davasının konusu olur. Bu nedenle davanın incelenmeksizin reddine karar vermek gerekirken esasın incelenmesi ve sonuçta kabul kararı verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ Yukarda gösterilen nedenlerle usul ve kanuna uygun bulunmayan kararın (BOZULMASINA), bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının şimdiden incelenmesine gerek bulunmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 23.3.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.