 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E. 1993/3625
K. 1993/14984
T. 20.12.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KİŞİSEL ÇIKARLARIN HALELDAR OLMASI
(Manevi tazminat)
KARAR ÖZETİ Borçlar Yasasının 49. maddesi gereğince, kişisel çıkarları halele uğrayan kimse manevi tazminat isteyebilir.
Böyle bir kimseye, bir miktar para ödenmesi ruhsal acılarını kısmen de olsa giderme amacını güder. Yasanın 49. maddesi gereğince manevi tazminata hükmedilebilmesi için, kişisel yararların ht4eldar olması ön şart olarak aranmakta, fakat bu hüküm mal varlığına ilişkin zarar halini kapsamamaktadır. Gerçi, mal varlığına yönelen bir eylem az veya çok, kişiyi manevi bir üzüntüye düşürebilir. Fakat böyle bir üzüntü Borçlar Yasasının 49 ve Medeni Yasanın 24.maddelerinde korunan kişisel hakların ihlalinden doğan bir eylem niteliğinde değildir.
(818 s. BK. m. 49)
(743 s. MK. m. 24)
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı toplam 37.500.000 lira maddi ve manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine ilişkin hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlara yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan öteki temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacı, müteahhit olan davalı ile Mersin Serbest Bölgesi'nde yaptığı inşaat için gereken malzemeyi ve makinaları taşımak için anlaştıklarını, anlaşma gereğince traktörle taşımanın davalının belirlediği yere kadar yapıldığını, ancak davalının bölgeye girişi yapılacak malzeme ve makinaların izne tabi olduğunu bildiği halde izinsiz ve kendisinden habersiz olarak Bölge' ye geçirdiğini ve kaçakçılık iddiası ile traktörüne el konulup uzun süre nakliyecilik yaparak geçimini temin ettiği traktörünün muhafaza altına alındığını, bu nedenle iki yılı aşkın süre işsiz kalıp ailesinin geçimini sağlayamadığını maddi ve manevi sıkıntıya düştüğünü iddia ederek maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda maddi tazminat ile birlikte 5.000.000.TL. manevi tazminata da hükmedilmiştir.
Borçlar Yasasının 49. maddesi gereğince kişisel çıkarları halele uğrayan kimse manevi tazminat isteyebilir. Böyle bir kimseye bir miktar para ödenmesi ruhsal acılarını kısmen de olsa giderme amacını güder. Yasanın 49. maddesi hükmünce manevi tazminata hükmedilebilmesi için kişisel yararların haleldar olması ön şart olarak aranmakta ve fakat bu hüküm mal varlığına ilişkin zarar halini kapsamamaktadır. Gerçi mal varlığına yönelen bir eylem az veya çok, kişiyi manevi bir üzüntüye düşürebilir. Fakat böyle bir üzüntü, Borçlar Yasasının 49 ve Medeni Yasanın 24. maddelerinde korunan kişisel hakların ihlalinden doğan bir eylem niteliğinde değildir. O halde, davacının manevi tazminat isteğinin reddine karar verilmek gerekirken aksine düşüncelerle kabul edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ :Temyiz olunan kararın (2) sayılı bentte gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA), öteki temyiz itirazlarının ise ilk bentteki nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 20.12.1993 gününde oybirliğiyle karar verildi.