 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E. 1991/12221
K. 1992/6885
T. 21.5.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
GECİKEN İNŞAAT
TAZMİNAT
ÖZET Davacının, inşaata ruhsat almadan başladığı anlaşılmaktadır.
Davacı, yasal olmayan çalışmalara dayanarak uğradığı zararın tazminini isteyemez. Bu nedenle zararın, ruhsat alma gününden başlayacağı kabul edilmelidir.
(818 s. BK. m. 41, 44)
Taraflar arasındaki birleştirilen ve karşılıklı tazminat davaları üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı PTT. Genel Müdürlüğü'nün davasının reddine, S. S. Rahmi..........Yapı Kooperatifi'nin karşılık davası ile karşılık davaya ek olarak açılan davasının kısmen kabulü ile 91.872.495 lira tazminatın 11.11.1988 karşılık dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte PTT. Genel Müdürlüğü'nden alınarak S. S. Rahmi Yapı Kooperatifi'ne ödenmesine, fazla istemin reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı ve karşılık davalı PTT. Genel Müdürlüğü avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacı ve karşılık davalı PTT. Genel Müdürlüğü'nün aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Karşılık davacı Kooperatifin davalı idarenin taşınmazlarından geçirdiği yer altı telefon kablolarını başka yere kaldırmaması nedeniyle geciken inşaat nedeniyle (31 .8.1988 ile 26.6.1989) oluşan zararın tazminini istemiştir.
Mahkeme, inşaatın 31.8.1988 ile 26.6.1989 tarihleri arasında durduğunu kabul ederek, bu tarihler arasındaki fiyat artışlarını esas alarak hüküm kurmuştur.
Davacının, inşaata ruhsat almadan başladığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporunda, ruhsatın daha sonra- 25.10.1988 günü alındığı belirtilmiştir; ancak, bunun dayanağı olan bir belge dosyada bulunmamaktadır.
Davacı, yasal olmayan çalışmalara dayanarak uğradığı zararın tazminini isteyemez. Bu nedenle zararın, ruhsat alma gününden başlayacağı kabul edilmelidir.
Mahkemece, inşaatın gecikmesi nedeniyle işçilik ve malzeme de meydana gelen artışları belirleyerek buna aynen hükmedilmiştir. Oysa, davacı Kooperatifin, bu inşaat için kullanacağı parayı (gerek bankada faiz geliri veya dayanaklı inşaat malzemesi olarak) değerlendirmek suretiyle zararın kısmen de olsa azaltma olanağı olup olmadığı araştırılmamıştır.
Diğer taraftan, davalının haberleşme kablosunun geçirdiği davacıya ait taşınmazda üç blok yapılacağı anlaşılmaktadır. Kablonun bulunduğu yerin bu inşaatlara ne kapsamda etki edeceği de araştırılmamıştır; özellikle, bu olgu tüm blokların yapımını engellemiyorsa davacının zararın artmasını önlemek için bu kısımlarda çalışma yapmaması özensiz bir davranış (zarar görenin kusuru) olarak kabul edilmelidir.
O halde mahkemenin, ruhsat olmadan işe başlama olgusunu ve davacının zararın oluşmasındaki katkısını ve varsa yararlarını değerlendirmeden hüküm kurması hatalı olup bozmayı gerektirir.
Mahkemece yapılacak iş, ruhsat alma tarihini belirleyip ve inşaatın durması sonucu davacı Kooperatifin parasının değerlendirilmesiyle bir yarar sağlayıp sağlamadığı ve sağlıyorsa bunun zararla denkleştirilmesi ve davacının gerek kooperatif parasını değerlendirmede gerekse inşaata devam etmemede bir özensizliği (kusuru) varsa bunu da belirleyip (BK. m. 44/1) sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
S o n u ç Temyiz olunan kararın ikinci bendde gösterilen nedenle davalı idare yararına BOZULMASINA, diğer temyiz itirazlarının birinci bendde gösterilen nedenle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 21.5.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.