 |
T.C.
YARGITAY
4. Hukuk Dairesi
E:1989/6923
K:1989/6783
T:21.09.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
* HAKSIZ EYLEM [FİİL]
* KUSURSUZ SORUMLULUK
ÖZET:6085 sayılı Trafik Yasası, motorlu araç sahibinin kusursuz sorumluluğunu kabul etmiştir. Buradaki araç sahi binden amaç, araç üzerinde tasarrruf etme kudretine sahip ve ondan yararlanan kişi, yani işletendir. İşleten çoğu kez araç sahibi olabileceği gibi araç sahibi dışında bir kişi de olabilir.
(6085 s. Trafik K m. 50)
Taraflar arasındaki trafik kazasından doğma tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davalı Otobüs Şirketi hakkındaki davanın husumet yönünden reddine, 242.500 liranın 15.3.1984 tarihinden 19.12.1984 tarihine kadar %5, bu tarihten sonra %30 yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine ilişkin hükmün süresi içinde davacı Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı adına Hazine Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi, gereği konuşuldu:
Davacı, kazaya neden olan motorlu aracın (otobüs) maliki (işleteni) olarak Otobüs Şirketi'ni de dava etmiştir. Mahkeme, davalı şirketin motorlu aracın maliki olmadığını kabul ederek onun hakkındaki davanın reddine karar vermiştir.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 6085 sayılı Trafik Kanununun 50. maddesinde motorlu araç malikinin kusursuz sorumluluğu kabul edilmiştir. Buradaki araç malikinden amaç; araç üzerinde tasarruf etme kudretine sahip ve ondan yararlanan kişi, yani işletendir. işleten çoğu kez araç maliki olabileceği gibi araç maliki dışında bir kişi de olabilir.
Davalı gibi teşkilatlanmış büyük otobüs şirketleri; kendilerine, ortaklarına veya üçüncü kişilere ait araçları şehirler arası yolcu taşımacılığında kullanarak hem motorlu aracın işletilmesine katılmakta, hem de maddi yarar sağlamaktadırlar. Davaya konu olayda, davalı şirketin aracın maliki olmaması onun işleten sıfatını ve sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Araç üzerinde eylemli olarak tasarruf yetkisi kullanan ve maddi yarar sağlayan davalı şirket araç malikleriyle birlikte "ortak işleten" olduğu kabul edilmelidir. davalı şirketin motorlu araçla genel objektif olarak bilinen ilişkisini, motorlu aracın maliklerinden birinin şirketin ortaklarından olan (G.B.) olması güçlendirmektedir.
O halde mahkemenin işleten kavramı üzerinde durmadan hüküm kurması yasaya aykırıdır; hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle davacı yararına BOZULMASINA,
21.9.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.