 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E: 2005/3930
K: 2005/4288
T: 18.4.2005
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İçtihat Özeti: Fuzuli işgal nedeni ile tazminat istemine ilişkin davalar, HUMK'nun 8. maddesinde sayılan ve dava konusu şeyin değerine bakılmaksızın sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğu davalardan olmadığı için: dava dilekçesinde talep edilen miktar dikkate alınarak görev konusunun değerlendirilmesi gerekir.
(1086 s. HUMK. m. 8)
Dava dilekçesinde davalının hiçbir bedel ödemeden taşınmazı kullandığı iddia olunarak, beş yıllık kira bedelinin tespiti ile toplam 5.200.000.000 lira alacağın masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Davacı vekili 22.11.2004 tarihli duruşmada, taleplerinin ecrimisil bedelinin tahsili olduğunu beyan etmiştir. Mahkemece davanın T... Genel Müdürlüğü yönünden husumet nedeniyle reddine, T....Niğde İl Müdürlüğü yönünden kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dilekçesi ile; müvekkilinin, 28.6.2000 tarihinde satın aldığı taşınmaz üzerinde; davalının, santral binası yaptığını ve hiçbir bedel ödemeden hizmet sunduğunu iddia ederek; 2001-2005 yılları arasında toplam 5.200.000.000 TL kira parası tespit edilerek; müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece "dava dilekçesi, taraf beyanları, tapu kayıtları, mahallinde yapılan keşif, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu 157 ada 30 no'lu parsel içinde kalan ve davalı kurum tarafından kullanılan taşınmazın belediye sınırları dışında kaldığı ve taraflar arasında kira sözleşmesi bulunmadığı, davanın konusunun nitelik olarak ecrimisil olduğu taşınmazın bulunduğu parselin davacı tarafından 16.4.2003 tarihinde satın alındığı ecrimisil bedelinin tespitinde satın alma tarihinin esas olacağı, davacı vekilinin de talebini bu yönde düzelttiği, davanın kira tespiti olarak açıldığı, dava değerinin 5.200.000.000 TL olarak gösterildiği, ancak dava ecrimisil olarak değerlendirildiğinden, hukukçu bilirkişinin ek raporundaki değer dikkate alınarak, görevsizlik cihetine gidilmemesi gerektiği kanaatine varılarak" davanın kısmen kabulü ile toplam 1.048.250.000 TL. ecrimisilin davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
4.6.1958 gün, 15/6 sayılı Yargıtay içtihadı Birleştirme Kararına göre; olayları izah taraflara, kanunları re'sen uygulamak ve dolayısı ile hukuki nitelendirmede bulunmak hakime ait bir yükümlülüktür.
Mahkemece, dava; ecrimisil olarak nitelendirilmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 4146 sayılı Yasa ile değişik 8. maddesinde değer veya miktarı 400.000.000 TL geçmeyen davalara Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılacağı hükmü getirilmiştir.
Davacının fuzuli işgal nedeni ile tazminat istemi, HUMK.nun 8. madde de sayılan, şeyin değerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna dair davalardan değildir.
Her ne kadar 21.7.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5219 sayılı Yasa ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda değişiklik yapılarak Sulh Hukuk Mahkemelerinin bakabileceği davalarda miktar 5.000.000.000 TL.ye çıkartılmış ise de; dava dilekçesinde talep edilen miktar 5.200.000.000 liradır.
Dava konusu müddeabihin değerinin 400.000.000 iira olan görev sınırını aştığı (yeni düzenlemedeki 5.000.000.000 lirayı da aştığı) gözetilerek, davaya; Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere dava dilekçesinin görevsizlik nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporunda belirlenen değer dikkate alınarak, yanılgılı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde esasa ilişkin hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 18.4.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
