 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E: 2004/4187
K: 2004/3681
T: 13.4.2004
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KİRA TESPİT DAVASI
- GÖREVLİ MAHKEME
- 4331 SAYILI YASA
İçtihat Özeti: Vakıflar İdaresine ait taşınmazlara ilişkin kira sözleşmeleri 4331 sayılı Yasanın iptal edilen 6. maddesine göre 27.4.1998 tarihinde son bulduğundan, bu durumda uyuşmazlığın "sözleşmedeki şartın iptali" olarak nitelendi-remeyeceğinden açılan kira tespit davasında Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilemez.
(4331 s. Afet. K. geçici m. 6)
Dava dilekçesinde kira parasının 1.1.2002 gününden başlayarak aylık 4.590.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece mahkemenin görevsizliği cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili, dava dilekçesinde 1.1.2002 tarihinden itibaren aylık kira parasının 4.590.000.000 lira olarak tesbit edilmesini talep etmiş, mahkemece; taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin uzun süreli olması ve sözleşmenin sona ermesinden önce dava açılması nedeniyle davanın "sözleşmedeki şartın iptali" niteliğinde bulunduğundan bahisle (miktar itibariyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olması nedeniyle) görevsizlik kararı verilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 1.7.1997 başlangıç tarihli ve 7 yıl süreli kira sözleşmesi 31.12.2003 tarihinde sona ermektedir. Ayrıca sözleşmede % 70 oranında artış şartı bulunmaktadır. Dava konusu dönem sözleşmenin 7. yılına ilişkindir.
Ancak, 27.1.1998 tarihinde yürürlüğe giren 4331 sayılı Tabii Afetlerden Zarar Gören Vakıf Taşınmazların Afet Öncesi Kiracılarına Kiracılık Hakkı Tanınması ve Devam Etmekte Olan Kira Sözleşmelerinin Sona Erdirilmesi ile ilgili olarak 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine dair Kanunun geçici 6. maddesine göre "Vakıflar Genel Müdürlüğünün mazbut ve mülhak vakıflara,ait gayrimenkullere ilişkin kira sözleşmeleri bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç ay sonra sona erer" denilmektedir.
Bu durumda; 4331 sayılı Yasanın iptal edilen geçici 6. maddesine göre 27.4.1998 tarihinde 1.7.1997 tarihli kira sözleşmesi son bulmuştur. Nitekim Vakıflar Genel Müdürlüğünün rayiç ve emsal bedellere uygun olarak hazırladığı 28.4.1998-31.12.1998 tarihli kira sözleşmesinin taraflarca imzalandığı anlaşılmaktadır. Bunu takip eden yıllarda da sırası ile 1.1.1999 ve 1.1.2000 dönemlerine ait kira sözleşmeleri birer yıllık süreli olarak yenilenmiştir.
Ayrıca, dava konusu mecur ile ilgili olarak 1.1.2001 dönemine ait kira parasının mahkemece tesbit edildiği ve Yargıtay denetiminden geçmek suretiyle kesinleştiği anlaşılmaktadır.
O halde, 4331 sayılı Kanun gereğince 1.7.1997 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin iptal edildiği düşünülmeden, mahkemece; (bu sözleşme dikkate alınarak kira sözleşmesinin sona ermediğinden ve davanın sözleşmedeki artış şartının iptali niteliğinde bulunduğundan bahisle) Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olması nedeniyle görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; dava konusu 1.1.2002 dönemi için 4757 sayılı Kanun gereğince önceki kira parasının %35 oranında artırılması suretiyle tesbit kararı vermek olmalıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINAve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.4.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.