 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E: 2002/14509
K: 2002/15039
T: 19.12.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KİRA TESBİTİ
- HAK VE NESAFET KURALI
ÖZET: Taraflar arasındaki kira parasının teshirine ilişkin
davada, mahkemece yeniden bilirkişi incelemesi yaptırma
lı, ekonomik olumsuzlukların yörede oluşan kira sözleşme
leri de getirtilerek etki eden tüm unsurlar incelenmeli, kira
lanan yerin getirebileceği kira parası hakimce hak ve nesa-
fct kuralları da dikkate alınarak uygun bir kara parasına
hükmedilmelidir.
(YİBK., 18.11.1964 tarih ve 2/4 s.)
Dava dilekçesinde kira parasının 1.12.2001 gününden başlayarak aylık 6.667.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 5.697.435.856 lira alarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Davada, 1.12.2001 tarihinde başlayan dönem için aylık kira parasının tespiti istenmiştir.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.12.1992 başlangıç tarihli olup 1 yıl sürelidir Taşınmazın kira parasının tespitine ilişkin ilk kez dava açıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, "...davacı vekilinin kira bedelinin endekse göre belirlenmesini istediği..." gerekçe gösterilerek, endeks uygulamasına göre belirlenen 5.697.435.856.-TL aylık kira parası olarak hüküm altına alınmıştır.
Hükmü temyiz eden davalı vekili, yargılama esnasında kira parasının ekonomik nedenlerle genel fiyat artışlarının altında gerçekleştiğini ileri sürerek civarda pek çok mecurun boş olduğunu belirtmiştir.
Taraflar arasındaki kira ilişkisi uzun süreden beri devam etmektedir. Bu nedenle kira parası 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı YİBK. uyarınca hak ve ne-safet uygulamasına göre saptanmalıdır.
Mahkemece yargılama esnasında keşif yapılmış ve bilirkişi raporu dosyaya ibraz edilmiştir. Ancak alınan bilirkişi raporu hükme yeterli somut araştırmayı içermemektedir. Davalı tarafından gösterilen emsalin sadece özellikleri belirtilmiş mecurla mukayesesi yapılmamıştır.
Mahkemece yeniden bilirkişi incelemesi yapılmalı; davalı tarafın savunması dikkate alınıp ekonomik olumsuzlukların yörede oluşan kira paraları üzerindeki etkileri benzer yerlere ait kira sözleşmeleri de getirtilerek, kira parasına etki eden tüm unsurları karşılaştırmalı olarak incelenmeli, saptanan duruma göre kiralanan yerin getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınarak (ancak temyiz edenin sıfatına göre 5.697.435.856.-TL'yi geçmeyecek şekilde) hak ve nesafet kurallarına uygun bir kira parasına hükmedilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.12.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.