Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E: 2000/4885
K: 2000/5011
T: 29.5.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • FATURALARIN DELİL OLMA niteliği
  • İMZA İNKARI HALİNDE İNCELEME YÖNTEMİ
ÖZET: Faturaların alacağın mevcudiyetine delil teşkil etmesi için muhataba tebliğinden itibaren sekiz gün içerisinde itiraza uğramamış olması gerekir.
   İmza inkarı halinde önce uygulamaya elverişli imza varsa bunun üzerine karşılaştırma yaptırılması, örnek imza bulunmaması veya yaptırılan incelemeden sonuç alınamaması halinde yazı yazdırma (istiktab) yoluna başvurularak inceleme yaptırılmalıdır
(1086 s. HUMK. m. 308, 309/3-4)
(6762 s. TTK. m. 23)
Dava dilekçesinde 70.799,799 lira için yapılan ilamsız takibe vaki itirazın iptali takibin devamı %40 icra inkar tazminatı faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı şirket vekili, 25.07.1998 tarihli sevk irsaliyeli faturanın 05.08.1998 tarihli yurt içi servislerinde kullanılır posta haber kağıdı ile iadeli taahhütlü olarak davalıya tebliğ edildiğini, TTK.nun 23/2 maddesi uyarınca kesinleşen fatura bedeli olan 59.999.999 lira alacaklı olduğunu, tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itiraz üzerine takibin durduğunu beyanla itirazın iptali, takibin devamı ve %40 icra inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı, 5.8.1998 tarihli "PTT alma ve gönderme haber kağıdı" altındaki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, duruşmada hazır bulunan davalı istiktab edilerek, alınan elverişli imzaları ile tebligat parçasındaki imza üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve bilirkişi raporundaki "davalı eli mahsulü olmadığı" mutalaası istikametinde ve de başkaca hiçbir araştırma yapılmaksızın münhasıran bu gerekçe ile davanın reddine karar verilmiştir.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 308 ve devamı maddelerinde imza inkarı halinde mahkemece yapılacak usuli işlemler düzenlenmiştir.
Buna göre; inkar edenin atılış tarihi itibariyle inkar edilen imzası ile yakın tarihte atılmış, uygulamaya elverişli imzalarının temin edilmesi gerekir. Uygulamaya elverişli (tatbike medar) belgeler, HUMK. mad. 309/3'te tahdidi olarak sayılmıştır.
İnkar edenin uygulamaya elverişli bir imzası varsa, hakimin ilkönce bu imza ile inkar edilen imzayı karşılaştırması (veya bilirkişiye karşılaştırma yaptırması) gerekir. Başka bir deyimle, inkar edenin uygulamaya elverişli bir imzası varken yazı yazdırma (istiktab) yoluna başvurulamaz. Ancak, uygulamaya elverişli imza ile inkar edilen imzanın karşılaştırılması sonunda hakim, inkar edilen imzanın inkar edene ait olup olmadığı hususunda kesin bir kanaat sahibi olamaz ise, o zaman yazı yazdırma (istiktab) yoluna başvurabilir (HUMK. mad. 309/4).
TTK.'nun 23. maddesi hükmüne göre faturanın bir alacağın mevcudiyetine delil teşkil etmesi karşı tarafça tebliğinden itibaren sekiz gün içinde hiçbir itiraza uğramamış olmasına bağlıdır. Bunun için de öncelikle taraflar arasında bir sözleşmesel ilişkinin varlığının kanıtlanmış olması gerekir. Zira davalının sözleşmesel ilişkiyi inkar etmiş olması halinde öncelikle davacıya, davalı ile aralarında (alım - satım) ilişkisi olduğunu kanıtlaması için uygun bir mehil verilmesi gerekir. Çünkü tebliğ edilen faturaya sekiz gün içinde itiraz edilmemiş olması hali, faturada yazılı malın davalı alıcıya teslim edildiğini göstermez; bu sadece malın fiyat ve adedi yönünden içeriğin! kabul anlamına gelir. Davacı satıcının faturada yazılı malı alıcıya (davalıya) teslim ettiğini ve bu tesliminde borç doğurucu bir hukuksal ilişki sonucu olduğunu ayrıca isbat etmesi gerekir.
Mahkemece yukarıdaki hukuki ve fiili olgular dikkate alınarak varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmek gerekirken yazılı gerekçelerle ve eksik araştırma ile hüküm kurulmasa doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iade-sine, 29.5.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini