Hukuki.NET

T.C.
Y A R GİT AY
3. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/930
Karar no: 1999/1259
Tarih: 15.2.1999

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • BİRİNCİ KİRACI VE ALT KİRACI DURUMU
      OLUŞMASI
ÖZET : Kiracı Borçlar Kanunun 259. maddesi uyarınca kiralanana zarar verecek bir değişikliği gerektirmemek şartı ile kiralananı tamamen veya kısmen başkasına kiraya verebileceği gibi kiralanan bir üçüncü kişiye devredebilir. Kiracının kiralananı başkasına kiralaması olayında ikinci kiracıya alt kiracı denir. 1. kiracıdan kiralayan sıfatını alır. Asıl mal sahibinin birinci kiracıyla yaptığı sözleşmede devir yasağının olması, birinci kiracının alt kiracıyla yaptığı sözleşmeyi geçersiz kılmaz.
(818 s. BK. m. 259)
 
 
Dava dilekçesinde 1   Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile yapmış olduğu kira sözleşmesi uyarınca zilyetliğinde bulunan vitrin yerine davalının müdahalesinin önlenmesi ile vitrinin anahtarının tarafına teslimine karar verilmesi istenilmiştir. Davalının davacı aleyhine açtığı aynı taşınmazla ilgili kiracılığın tespitine ilişkin dava dosyası bu dosya ile birleştirilmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile davalı Cemal'in İstanbul, Eminönü Kapalıçarşı Sandalbedesteni içindeki davacının kirasında bulunan A vitrin yerindeki davacının zilyetliğine yaptığı müdahalenin menine, vitrin yerinin davacıya teslimine, mukabil olarak açılan kiracılığın tespiti davasının ise reddi cihetine gidilmiş, hüküm davalı - mukabil davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
 
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
 
Davacı, dava dışı 1.... Büyükşehir Belediye Başkanlığından kapalıçarşı (Sandalbedesteni) A vitrin yerini kiraladıktan sonra zilyetliğini devretmemek suretiyle sadece bazı eşyaları koymasına izin verdiği halde davalının söz konusu kiralanan yerin anahtarını iade etmediğini ve böylece fer'i zilyetliği altındaki dava konusu yere haksız müdahale ettiğini ileri sürerek el atmasının önlenmesine karar verilmesini istemiş, davalı - karşı davacı ise; dava konusu yeri sözlü anlaşma ile davacıdan kiralayıp işyeri olarak kullandığını, kendisinden istenen kira parasının fahiş olduğunu ileri sürmesi üzerine de sözü geçen davacı nın hukuk dışı yollarla vitrin kilidini kırarak eşyalarını dışarı attığını iddia edip kiracılığının tespitine karar verilmesini talep etmiş, her iki dava dosyası çeşitli yargılama sürecinden geçtikten sonra irtibat nedeni ile birleştirilmiş, mahkemece dava konusu yerin her ne kadar davalı (mukabil davacıya) kiraya verildiği saptanmışsa da davacının 1    Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile yaptığı ilk (asıl) sözleşmede devir yasağı bulunduğundan ötürü kiralananın davalıya tesliminin hukuken geçersiz bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile davalının zilyetliğine vaki el atmasının önlenmesine, vitrin yerinin davacıya teslimine, karşılık olarak açılan davanın ise reddine karar verilmiş, hüküm, davalı - karşılık (mukabil) davacı tarafından temyiz edilmiştir.
 
kiracı, kiralayana zarar verecek bir değişikliği gerektirmemek şartıyla kiralananı tamamen veya kısmen başkasına kiraya verebileceği gibi, kirayı bir üçüncü kişiye de devredebilir (BK. mad. 259). 0 halde denilebilir ki kiralananın kiracısı tarafından tamamen veya kısmen bir başkasına tekrar kiralanması (alt kira) olanaklıdır. Alt kirada birinci kiracı kiralayan sıfatını alır ve alt kira sözleşmesi ilk kiralayana zarar vermemek koşuluyla birinci kira sözleşmesinden farklı hükümler taşıyabilir. Alt kirada birinci kiracı, ikinci kiracıya karşı kiralayan gibi sorumlu olur ve de ondan kira parasını almaya hak kazanır.
 
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları ile dosyadaki bilgi ve belgelere göre; davacı birinci kiracı, davalı ise kiracının kiracısı durumundadır. İkisi arasında sözleşmesel ilişkisi doğmuş ve henüz sona ermemiş bulunmaktadır. Bu durum mahkemenin de kabulündedir. Belediye bu davada tarafı değildir. Davada taraf sıfatı bulunmayan Belediyenin davacı kiracı ile yaptığı sözleşmede devir yasağının olması davacı kiracının alt kiracı davalı ile yaptığı sözleşmeyi geçersiz kılmaz. Dolayısıyla niza konusu vitrin yerinin davalı ve mukabil davacının kullanımında ve zilyetliğinde bulunduğunun kabulü gerekir.
 
Mahkemece, yukarıdaki maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın, davacı ve mukabil davalının Büyükşehir Belediyesinden kiraladığı vitrin yerini davalı ve mukabil davacıya bedel mukabilinde kiraya verildiği kabul edilmekle birlikte davacının belediye ile yaptığı sözleşmede devir yasağı bulunduğundan söz edilerek davanın kabulüne, mukabil davanın ise reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
 
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan, kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini