ÖZET : Kiralayanın kiralananın kullanıma uygun bir şekilde kiracıya teslim etmekle yükümlüdür. Teslim borcunun yerine getirilmemesi ya da kira müddeti süresince kiralanan kullanımına uygun bir şekilde bulundurma yükümlülüğüne uygulanması halinde kiracı aktin feshini isteyebileceği gibi meydana gelmiş bir zararı varsa tazminin ide isteyebilir.

 

Dava dilekçesinde kira akdinin feshi ile teminat olarak yatırılan 25.900.000 lira ile mahrum kalınan kardan fazlaye ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile 100.000.000 liranın 31.11.1992 tarihinden itibaren masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı-davacı tarafından temyiz edilmiştir

 

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Davacı, Vakıflar Genel Müdürlüğünden kiraladığı taşınmazın kendisine teslim edilmediğini ileri sürerek sözleşme gereğince yatırdığı teminat bedeli olan 25.900.000 liranın iadesi ile birlikte kiralananı kullanamamasından kaynaklanan toplam 401.520.000 lira k~r yoksunluğunun tazmini ile kira akdinin feshini talep ve dava etmiştir.

Davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü ise mecurun (kiralananın) üçüncü kişilerce işgal edilmesinden ötürü teslim edilemediğini, bundan ötürü de herhangi bir kusuru olmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

 

Mahkemece toplanan deliller sonucunda 25.900.000 lira teminatın ve bilirkişi heyeti raporunda belirtilen 146.320.000 lira k~r mahrumiyetinin yasal faizi ile birlikte tahsiline hüküm kurulmuştur.

 

Dava, kira sözleşmesine konu mecurun teslim edilmemesine dayanan akdin feshi ile birlikte kar yoksunluğu tazminatı istemine ilişkin bulunmaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre kira ilişkisinin kurulduğunda mahkemece çözümü gereken bir uyuşmazlık yoktur. 25.900.000 lira teminatın davacı tarafından yatırıldığı, 8.1.1992 başlangıç tarihli kira sözleşmesinin kurulduğu, mecurun teslim edilmemesi nedeniyle İstanbul 19. Noterliğinin 14.11.1994 tarihli ve 34394 nolu ihtarnamesinin davalıya tebliği ile mecurun teslimi için 10 günlük süre verildiği, davalının bu sürede edimini yerine getiremediği hususu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.

 

Borçlar Kanunu mad.249'a göre "kiralayan kiralananı akitten maksut olan kullanmağa salih bir halde kiracıya teslim etmek ve kira müddeti zarfında bu halde bulundurmak ile mükelleftir" teslim borcunu yerine getirmeyen ya da kiralananı tahsis amacına uygun surette arzetmeyen kiraya verene karşı borçlu temerrüdü hükümleri uygulanabileceği gibi, geç teslimden dolayı bir zarar doğmuşsa bunun tazmini yoluna da gidilebilir. Buna görEsas no:

 

Alacaklı (davacı) ifadan vazgeçip sözleşmeden döndüğünü beyan ettiği takdirde, borç ilişkisi fesh edilmiş olur. Buna göre "Akitten rücu eden alacaklı, vaad olunan şeyi vermekten imtina ve tediye eylediği şeyi istirdad edebilir" (BK. mad. 108/1). Bu nedenle davacının ödemiş bulunduğu teminat tutarı olan 25.900.000 liranın faizi ile tahsiline dair mahkeme hükmü yerinde bulunmuştur.

 

Davalı temerrüde düşmekte kusursuz olduğunu ispat edemediği sürece alacaklının (davacının) menfi zararını ödemekle de yükümlüdür. Bu zararın kapsamına, alacaklının (davacının) sözleşmenin kurulması için yaptığı giderler, sözleşmeden doğan borçlar, ifa edilecek diye yaptığı giderler, sözleşmenin hüküm ifade ettiğine güvenerek başkası ile sözleşme yapma fırsatını kaçırması yüzünden uğradığı zararlar girmektedir. 8K. mad. 106 hükmündeki "ifadan vazgeçerek olumlu zararının tazminini isteme" hakkına sahip iken, bunun yerine sözleşmeden dönmeyi seçen alacaklı (davacı), seçiminin Sonuçlarına katlanmak zorundadır. Kaldı ki davacının kira parasını ödediğine dair dosyada herhangi bir belge ve bilgiye de rastlanmamıştır.

 

Mahkemece yukarıdaki fiili ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın yazılı şekilde kar yoksunluğuna da karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.

 

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK. nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 20.9.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972