Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/10393
Karar no: 1999/10381
Tarih: 11.10.1999

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
ÖDEME VASITASI
YAZILI DELİL BAŞLANGICI
TEMEL İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI
ÖZET: Çek belli miktar paranın ödenmesi için verilmiş bir havale emridir. Zamanaşımına uğraması halinde kambiyo niteliğini yitirip alacak için yazılı delil başlangıcı teşkil eder. Bu gibi hallerde alacağın varlığı her türlü delile kanıtlanabilir.
(6762 s. TTK. m. 692, 697)
(1086. s. HUMK. m. 292)
 
Dava dilekçesinde 125.000.000 lira için takibi yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesi icra inkar tazminatına hükmedilmesi ve masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
   Davacı, davada dayanılan çekin karşılığı olmadığının tesbit edildiğini, oysa bu çekin kendisine mevcut bir borcun itfası için ciro edildiğinden davalıdan 125.000.000 lira alacaklı olduğunu iddia etmiş ve asıl ilişkiye dayanarak davalıya (cirantaya) karşı alacağının tahsili için yaptığı ilamsız icra takibine borçlu davalının haksız itirazının iptalini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
 
Olayda çekin süresinde ibraz edildiği, karşılığı olmadığından ödenmediği, takas odasınca çek üzerine iptal şerhi verildiği, davacının ciranta olan davalıya kambiyo hukukuna dayanan başvurma hakkının da zamanaşımına uğradığı uyuşmazlık konusu değildir. Çek borç ikrarını kapsayan bir senet değil, bir ödeme vasıtasıdır ve bir miktar paranın ödenmesi için verilmiş havale emrini ihtiva eder. Ödeme, bir borcu itfa amacı ile olabileceği gibi ödünç verme amacı ile de yapılabilir. Bu itibarla dayanılan çek, davacının davalıdan yazılı miktar kadar alacağı olduğunu kesin bir delil teşkil etmez. Ne var ki; olayda çekteki imza inkar edilmediğine göre çek, davacının alacak iddiası hakkında yazılı delil başlangıcı teşkil edebilir ve bu suretle alacağın varlığı her türlü delille kanıtlanabilir. 0 halde, mahkemece çekin verilmesine neden olan asit hukuki ilişkinin mahiyetinin açıklattırılması ve davacının alacaklı olduğunu kanıtlaması için tüm delillerinin toplanması, dava dilekçesinde (vs.) deliller denilerek yemin deliline de dayanıldığına göre gerekirse yemine de başvurulması ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekir. Mahkemece bir ödeme vasıtası olan çekin adi senet niteliğinde yazılı senet  niteliğinde yazılı belge olarak değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
 
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 11.10.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • Clicking Here TLO lookup 
  • 02.05.2025 08:42
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini