Davacı kiracı, dava dilekçesinde kira parasının 1.4.1996 gününden başlayarak aylık 50.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 258.060.000 lira olarak tesbiti ile, davalının açtığı mukabil davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Davacı kiracı, 1.4.1996 tarihinden itibaren aylık kiranın indirilerek 50.000.000 TL. olarak tesbit edilmesini talep etmiş, bu arada kiralayan AŞTİ Genel Müdürlüğü ise 1.4.1996'den itibaren yeni dönem kira parasının %65 oranında artışla aylık kiranın 678.759.900 TL.

olarak tesbit edilmesini talep etmiştir. Mahkemece, aylık 258.060.000 TL. kira parasına karar verilmiştir.

Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi 1.4.1995 başlangıç tarihli olup, l yıl sürelidir ve aylık kira parası 361.042.500 TL. olarak kararlaştırılmıştır. Sözleşmede kira parasının DİE'nin yıllık kentsel yerler tüketici Endeksinin Ankara içine ait bir önceki ay için belirlenen orandan az olmamak üzere artırılarak, terminal yönetimince belirleneceği kararlaştırılmıştır.

Kira parasının tesbiti istenen taşınmaz mal, açık artırmanın davacının üzerinde kalması sonucu kıra sözleşmesi kurulmuştur. Kira süresi sona erdikten^: sonra, taraflarca feshi ihbar edilmediği için, sözleşme 6570 sayılı yasanın 11.maddesi hükmüne göre uzatılmış

bulunmaktadır.

Davacı kiracı, kira sözleşmesinde belirtileri kira parasının emsal kira paralarına göre fahiş olduğunu ileri sürerek kiranın yeni dönem için daha az olduğunun tesbitini istemiştir.

Kural olarak, aksi ileri sürülüp kesin delillerle kanıtlanmadıkça açık artırma yapılırken, davacı kiracının o yılki emsal rayiçleri ve bu rayiç üzerine etki yapan ekonomik ye sair koşulları gözönünde tutmuş bulunduğu ve her turlu etken dışında "serbest iradesi" ile kıra sözleşmesini imzaladığı kabul edilmelidir.

Davacı kiracı, dava dilekçesinde, ilk kira dönemini izleyen ve davaya konu yapılan dönemde kira parasının düşüş göstermesine olağan rayiç dışında neden oları faktörlerden, örneğin, kiralananın yüzölçümüne veya diğer niteliklerindeki değişmelerden, kiralananın bulunduğu yerdeki ticari durum değişikliklerinden ve genellikle memleketteki ticari ve ekonomik dalgalanmaların, paranın satın alma gücündeki değişikliğin memur maaşlarındaki katsayı ve işci ücretlerindeki asgari ücret değişikliklerinin kendi lehine olarak kıra parasına etki yaptığından söz etmemiştir. Memleketteki ticari ve ekonomik konjöktür ve paranın alma gücündeki düşme ise, ilk döneme nazaran yeni kira döneminde, kira paralarının azalmayıp, artırdığı yönünde gelişme kaydettiği bilinen bir gerçektir.

Hükme esas alınan tek kişilik bilirkişi raporunda, yukarıda açıklanan bütün bu hususları içeren bir araştırma ve incelemeye yer verilmediği gibi sözleşmede kararlaştırılan aylık kira parasının (361.042.500 TL.nın  aslında 136.000.000 TL. olması gerekeceği ve yeri dönem kira parası için bu miktara endeks uygulanarak aylık kiranın 258.060.000 TL. olabileceği belirtilmiştir.

Mahkemece eksik incelemeye dayanan bu rapor esas alınarak kira parasının indirilerek tesbit edilmesi ve karşı davacının (Kiralayan AŞTİ'nin) davasının reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gozönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerde yerinde olduğundan kabulü ile hükmün H.U.M.K.nun; 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 30.10.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972