 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1997/4239
K. 1997/4732
T. 14.4.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YENİ DÖNEM KİRA PARASININ TESBİTİ
HAK VE NESAFET KURALI
KARAR ÖZETİ : Yeni dönem kira parasını taraflar, bir anlaşma yaparak saptayamadıkları takdirde, davacı kira parasının tesbitini mahkemeden isteyebilir. Mahkemece yapılacak iş, mahallinde keşif yapılmalı, dava konusu yerin serbestçe kira
lanması halinde getirebileceği kira parası hesap edilmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınarak, hak ve nesafete uygun bir kira parası takdir edilmelidir.
(Y.HGK. Kararı - 12.12.1990 gün ve 527/627 s.)
Dava dilekçesinde, kira parasının 15.9.1996 gününden başlayarak aylık 60.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Taraflar arasındaki kira ilişkisi 15.9.1993 tarihinde kurulmuştur. Kira sözleşmesinin süresi bir yıldır. Yenilenen dönemde kira parasının %50 oranında artırılacağı, bu şekilde artırılan kira döneminin üç yılı geçmeyeceği kararlaştırılmıştır.
Mahkemece, kira parasının üç yıl için taraflarca kararlaştırıldığından söz edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi bir yıl sürelidir. Bu nedenle Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 12.12.1990 gün ve 527/627 sayılı kararında açıklandığı gibi, sözleşmenin anılan koşulu yenilenen ilk yıl tarafları bağlar. 1.5.1996 tarihinde başlayan dönem kira parasının tesbiti gerekmektedir.
Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre, yenilenen dönemlerde kira parasının sözleşme uyarınca toptan eşya fiyat endeksindeki artışın kira parasına yansıyan bölümünün (%65) altında artırıldığı anlaşıldığından, bu kez 1.5.1996 tarihinde başlayan dönem kira parası toptan eşya fiyat endeksindeki artışı dikkate alınmaksızın tesbit edilmelidir. Bu nedenle mahallinde keşif yapılmalı, dava konusu yerin serbestce kiralanması halinde getirebileceği kira parası hesap edilmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınarak hak ve nesafete uygun bir kira parası takdir edilmelidir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 14.4.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.
