DAVA : Dava dilekçesinde kira parasının 1.1.1997 gününden başlayarak aylık 4.000.000 lira birleştirilen dava dilekçesinde ise 14.250.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece birleştirilen davanın reddi, asıl davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı-karşılık davacı Vakıflar İdaresi vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

 

KARAR : Kiracının açmış olduğu asıl davada davalı kiralayan kurum tarafından yeni dönem de ihtarname ile istenilen kira parasının fazla olduğu iddia edilerek bu kira parasının indirilmesi, kiralayan tarafından açılan ve bu dava ile birleştirilen davada ise önceki dönem 3.950.00 lira olan kira parasının 1.1.1997 günü başlayan dönemden geçerli olmak üzere aylık 7.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir.

Mahkemece kiralayanın açmış olduğu davanın kira bedellerinin alınmış olması gerekçe gösterilerek reddedilmiş, kiracının açmış olduğu dava kabul edilerek aylık kira parası 4.000.000 TL. olarak hüküm altına alınmıştır.

Kiracı tarafından açılan asıl dava yönünden;

Önceki dönem kira parasının aylık 3.950.000 TL. olduğu kiralayan kurumun 1.1.1997 günü başlayan dönem için aylık kira parasının 14.250.000 liraya çıkartılması için kiracıya ihbarname tebliğ ettirdiği hususları tartışmasızdır.

Kiralayan kurumun özel hukuk ilişkisine dayanarak kiracıya kira parasının arttırılması ile ilgili olarak gönderdiği ihtarnamenin kiracı yönünden hiç bir bağlayıcı tarafı bulunmamaktadır.

Bu nedenle önceki dönem için ödenen 3.950.000 TL. aylık kira parasının arttırılmak suretiyle 4.000.000 TL. olarak tesbit edilmesi için asıl davacı kiracının açmış olduğu davada hukuki yararı yoktur.

Mahkemece kiracının yeni dönem kira parasının arttırılarak tesbiti için açmış olduğu davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir.

Kiralayan kurum tarafından açılan dava yönünden;

21.11.1966 gün ve 19/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince kira parasının tesbiti davası her zaman açılabilir Şu kadar ki, kira parasının arttırılması istemini içeren ihtarname veya dava dilekçesinin tebliğ tarihi ile kira parasının geçerli olacağı dönem başlangıcı arasında onbeş günden fazla bir sürenin geçmiş olması gerekir.

Kiralayan tarafından kiracıya kira parasının arttırılması istemini içeren ihtarname 3.12.1996 günü tebliğ edildiğinden 6.2.1997 tarihinde açılan bu dava ile 1.1.1997 günü başlayan dönem için kira parasının tesbiti talep edilebilir.

Kira parasının tesbiti için açılan dava kiracının kira parasını ödeme borcunu ortadan kaldırmaz. Hükmen tesbit edilmediği veya kiracının kabulünün bulunmadığı hallerde arttırılmış şekliyle yeni dönem kira parasını kiracının ödememesi halinde kiralayanın elinde zorlayıcı bir unsur bulunmamaktadır.

Bu nedenle kiracının kira parasını ödememesi üzerine önceki dönem için ödenen kira parasının yeni dönemde de ödenmesi için kiralayan tarafından gönderilen ihtarname üzerine kiracının bu miktarı ödemiş olması kiralayanın yeni dönem kira parasını arttırılarak isteme hakkını ortadan kaldırmaz.

O halde kiralayan tarafından açılan davanın reddedilmiş olması doğru değildir.

Mahkemece kiralayanın açmış olduğu birleştirilen dava yönünden, kira parasının 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı gereğince hak ve nesafet kurallarına göre saptanması gerekir.

Bunun için öncelikle benzer yerlerle karşılaştırması yapılmak suretiyle dava konusu taşınmazın 1.1.1997 günü itibariyle boş olarak yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası saptanmalı, hakimce bu kira parası gözönünde bulundurularak taşınmazın niteliklerine uygun olacak şekilde hak ve nesafet kurallarına göre bir kira parası takdir edilmelidir.

 

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 25.12.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972