 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
Esas No : 1996/6189
Karar No : 1996/7173
Tarih : 20.6.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Dava dilekçesinde kira parasının 1.10.1995 gününden başlayarak aylık 17.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile aylık kira parasının 17.000.000 lira olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
YARGITAY KARARI
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davalı, dava konusu yerde 1.10.1992 tarihinden bu tarafa kiracıdır.
Davada, 1.10.1995 tarihinde başlayan dönem kira parasının tesbiti istenilmiştir.
Mahkemece hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tesbit edilmiştir.
Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradesi ile yaptıkları kira sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira parasının aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul edilmelidir.
Kira sözleşmesinin özel bölümlerine göre kira parasının belli oranda arttırılacağına dair şart Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 12.12.1990 tarih ve 527/627 sayılı kararına göre yenilenen ilk dönemde tarafları bağlar.
Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına, yenilenen ilk dönem için sözleşmedeki orana göre arttırma yapıldıktan sonra T.E.F.Endekski artış oranının (T.E.F.E. %65'i aştığı dönemde %65 ile sınırlı olarak) iki yıl için (ard arda iki defa) arttırımı esas alınarak bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Bundan sonra ise yeniden hak ve nesafete uygun kira parası tesbit edilecektir.
Dava konusu olayda kira sözleşmesi bitim tarihinden itibaren üç yıl geçmediğine göre bu sözü edilen yönteme göre kira parası tesbit edilmelidir. Davalı tarafın arttırarak ödediği miktarda dikkate alınmalıdır.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 20.6.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.