 |
T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
E. 1996/3896
K. 1996/6359
T. 26.5.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ECRİMİSİLİN FAİZ VE MASRAFLARLA TAHSİLİ
PAYDAŞLARIN DURUMU
İNTİFADAN MEN
KARAR ÖZETİ: Ecrimisile konu edilen ev, bağ, bahçe ve tarla niteliğindeki parsellerde tarafların paydaş olduğu, paydaşlar (kural olarak) int~fadan en edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. Ancak, bağ ve bahçe gibi doğal ürün veren veya başkalarına kiralanmak suretiyle medeni semere elde edilen taşınmazlarda (ayrıcalıklı olarak) intifadan men koşulu aranmaz.
(743 s. MK. m. 727, 728, 740, 908)
Dava dilekçesinde, 243.000.000 lira ecrimisilin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın reddine dair verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davacı vekili tarafından istenilmekle; dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Ecrimisile konu edilen ev, bağ, bahçe ve tarla niteliğindeki parsellerde taraflar paydaştırlar; paydaşlar, (kural olarak) intifadan men edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. Ancak, bağ ve bahçe gibi doğal ürün veren veya başkalarına kiralanmak suretiyle medeni semere elde edilen taşınmazlarda, (ayrıcalıklı olarak) intifadan men koşulu aranmaz.
İntifadan men koşulu nun gerçekleştiği iddiası, yemin dahil her türlü delille ispatlanabilirki; 1985-1994 yılları için ecrimisil istenen davada delil olarak taraf tanıkları dinlenilmiş ve getirtilip incelenmemiş bulunmakla beraber davacı vekilinin delil listesinde bu taşınmazlar hakkında izaleyi şuyu davası açıldığı bildirilmiş ve dava dilekçesinde (her türlü yasal deliller denilmek suretiyle zımnen) yemin deliline de dayanılmış bulunmaktadır.
Keşifte ve mahkemede dinlenilen taraf tanıklarının anlatımlarına ve davalıların cevaplarına göre; belli sürelerde sözkonusu taşınmazlardan bir kısmının, davalılardan Aysel tarafından bizzat işgal edildiği ve bir kısmının ise (özellikle tarlaların) diğer davalılarca başkasına kiralandığı belirlenmiştir.
Bu duruma göre; anılan taşınmazlardan 24 parsel sayılı ev için (davalılardan Aysel tarafından bizzat işgal edildiğinden) gerekli bulunmakla intifadan men koşulunun, ecrimisil istenen sözkonusu sürede (kısmen veya tamamen) gerçekleşmiş olması aranırsa da (eğer ortak muris tarafından dikilip yetiştirilmişse) bağ ve bahçe nitelikli olan 392 ve 46 sayılı parseller ile kiraya verilen 310, 381, 404, 478 ve 480 parsel sayılı tarlalar için yukarıda açıklanan İİK.e uyarınca intifadan men koşulunun aranmasına gerek yoktur.
O halde; belirtilen nedenlerle, Hacıbektaş Sulh Hukuk Mahkemesine ait 1993/217 esas sayılı izaleyi şuyu dava dosyası da getirtilip incelenerek (eğer davacı tarafından açılmış ve anılan parselleri kapsıyorsa) o dava dilekçesinin davalılara tebliğ tarihinden itibaren intifadan men koşulunu gerçekleştirmiş sayılacağı hususunun da gözetilip diğer delillerle birlikte değerlendirilmesi, icabında tanıkların yeniden dinlenerek davalıların hangi taşınmazları ne şekilde ve sürelerde bizzat veya kiraya vererek işgal ve tasarruf ettiklerinin açık ve seçik bir biçimde belirlenmesi ve ayrıca gerektiğinde işgal durumu ve intifadan men konularında davacı tarafa hatırlatılıp istediği takdirde davalılara karşı yemin teklif hakkı dahi kullandırılmak suretiyle kesin olarak saptanacak işgal sürelerine ilişkin ecrimisil miktarlarının usulünce tesbit edilip, davacının payına düşen bölümünün hüküm altına alınması lazım gelirken bu yönlerden eksik inceleme ve aksine düşüncelerle yazılı olduğu gibi davanın reddine karar verilmesi doğru değildir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davalı taraf için dava tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre takdir edilen 750.000 lira vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacı tarafa verilmesine, peşin ödediği temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.5.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.